43
Nazariy mexanikada yuqoridagi
xususiyatlarni hisobga olib,
juft kuchni
uning tashkil etuvchilari va juft elkasi koʻrinishida (
(2.14 -shakl,a),
yoki soddaroq qilib, juft kuch momenti miqdori (M=6 N·m ) va
yoʻnalishi koʻrsatiladi ( 2.14-shakl,b).
a)
b)
2.14-shakl.
Juft kuch va uning momenti tushunchalarini mustahkamlash
uchun quyidagi
misolni koʻrib chiqamiz.
Misol:
Tekis jismga uchta juft kuchlar sistemasi M
1
=-4
N·m
, M
2
=3
N·m
va
M
3
=2
N·m
ta’sir qilsa, ularni bitta juft kuch bilan almashtirish mumkinmi?
2.15-shakl.
Yechish.
Juft kuchlarning teng ta’sir etuvchisi
M ni aniqlash uchun
berilgan juft momentlar miqdorlarini algebraik qoʻshamiz:
M = M
1
+M
2
+M
3
= -4+3+2 = 1
N·m.
3. Juft kuchlarning muvozanati.
Agar tekis jismga ikkita va undan ortiq
juft kuchlar ta’sir etsa, jism muvozanatda qolishi uchun juft kuchlarning teng ta’sir
etuvchisining momenti nolga teng boʻlishi zarur;
M = 0; yoki
=0. ( 2.12 )
d
44
D.PARALLEL KUCHLARNI QOʻSHISH.
Faraz
qilaylik, yassi jismning A va B nuqtalariga bir tomonga yoʻnalgan
va
parallel kuchlar berilgan (2.17 –shakl ). Ularni qoʻshib, bitta teng ta’sir
etuvchi ga keltiramiz.
2.17-shakl.
Buning uchun AB kesma boʻyicha yoʻnalgan
va
muvozanatlashuvchi kuchlar
olib (
+
= 0),
berilgan
va
kuchlarga qoʻshamiz,
