• Nokumulyativ polimyeriyada
  • O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat instituti




    Download 7,63 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet166/251
    Sana07.06.2024
    Hajmi7,63 Mb.
    #261339
    1   ...   162   163   164   165   166   167   168   169   ...   251
    Bog'liq
    biologiya majmua

    Nokumulyativ polimyeriyada
    esa bunday holat kuzatilmaydi. Genotipdagi dominant allel
    bo‘lmagan genlarning soni nechta bo‘lishiga qaramay, ular bir fenotipli va F
    2
    da ikki juft allel
    bo‘lmagan dominant genlar belgini keltirib chiqarganda xilma-xillik 15:1, uchta allel bo’lmagan 
    dominant genlar ta’sirida belgining rivojlanishida 63:1 sxemada bo’ladi. Masalan,
    achambiti
    (Capsella bursa pastoris) o‘simligida qo‘zoq meva uchburchak va tuxumsimon shaklda uchraydi.
    Agar qo‘zoq mevasi uchburchak achambiti bilan qo‘zoq mevasi tuxumsimon shakldagi achambiti 
    chatishtirilsa, F
    1
    avlodida qo‘zoq mevasining uchburchak shakli dominantlik qiladi. F
    1
    duragaylari 
    o‘zaro chatishtirilgan taqdirda F
    2
    duragay 15/16 qo‘zoq mevasi uchburchak, 1/16 esa tuxumsimon 
    shaklda bo’ladi.
    Binobarin belgi ikki juft allel bo’lmagan genlar ta’sirida rivojlansa, nokumul-yativ
    polimyeriya F
    2
    avlodida ikkita fenotipiksinf hosil bo’ladi. 
     


    4. Genlarning pleyotrop ta’siri belgilarning irsiylanishi. Letal va modifikator genlar.
     
    Pleyotropiya. 
    Pleyotropiya allel bo’lmagan genlarni o‘zaro ta’sirining teskari 
    hodisasidir. Agar allel bo’lmagan genlarning o‘zaro ta’sirida ularning ikki, uchtasi bir
    belgining rivojlanishiga ta’sir ko‘rsatsa, pleyotropiyada aksincha, bir gen bir vaqtning
    o’zida bir necha belgining rivojlanishini ta’minlaydi. Masalan,
    shyerozi qo‘y
    zotida A
    dominant geni yungning kulrang,
    a
    geni esa qora rangda bo‘lishiga ta’sir qiladi. A geni 
    gomozigota - AA holatda bo’lsa qo‘zichoqlar o’lik tug’iladi. Binobarin, AA geni 
    qo‘zichoqlar yungi kulrang bo‘lishini ta’minlab, ayni vaqtda ularning yashab qolishiga
    salbiy ta’sir ko‘rsatadi, boshqacha aytganda

    Download 7,63 Mb.
    1   ...   162   163   164   165   166   167   168   169   ...   251




    Download 7,63 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat instituti

    Download 7,63 Mb.
    Pdf ko'rish