Biologiyaning shakllanishi va rivojida keskin davr buyuk ingliz olimi
Ch.Darvinning
sodda
shaklidan murakkabroqqa asta-sekin milliard yillar davomida, yer evolyutsiyasi nazariyasining
yaratilishi bilan boshlandi. Bu nazariya o‘simlik va hayvonot olamidagi barcha murakkab jarayonlar
haqidagi tushunchalarni tubdan o‘zgartirdi va qayta shakllantirdi.
Biologiya fanining rivojlanishi jarayonida mavjudotlar shakllarining tuzilishi, faoliyati,
taraqqiyoti, evolyutsiyasi va ularnint atrof-muhit bilan munosabatini chuqur o‘rganuvchi tarmoqlar
vujudga keldi.
Tirik tabiatdagi barcha jarayonlarni ilmiy nazariyalarga asoslangan holda organizm qismlari
va organizmdagi yaxlit uyg‘unlashgan faoliyat sir- asrorlarini va umuman tiriklikning kelib chiqish,
evolyutsiyasini, unga xos belgi va hususiyatlarini chuqur talqin etish, biologiyaning muhim
vazifalaridan biridir.
Tiriklikning tub mohiyatlaridan biri har bir organizmga xos bo‘lgan irsiy xususiyatlarning
uning avlodlariga o‘tishi bilan shu organizmlarga xos xususiyatlarning saqlanishdan iboratdir. Bu
barcha organizmlar uchun xos bo‘lgan xususiyat —
irsiyatdir
. Irsiyat barcha tiriklik mavjudot
tarkibiy qismining o‘z-o‘zidan hosil bo‘lishini ta’minlovchi jarayonlar nuklein kislotalar faoliyatlari
asosida ro‘y beradi. Tirik mavjudotlarga o‘zgacha belgilarning paydo bo‘lishi, ya’ni