|
O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti
Pdf ko'rish
|
| bet | 290/652 | | Sana | 11.07.2024 | | Hajmi | 8,58 Mb. | | #267370 |
Bog'liq IQTISODIYOT NAZARIYASIbirinchidan,
bizga ma’lum vaqt
oralig’idagi ishlab chiqarish hajmini hisoblash va milliy iqtisodiyotning faoliyat
yuritishiga bevosita ta’sir qiluvchi omillarni aniqlash imkonini beradi.
Ikkinchidan,
makroiqtisodiy ko’rsatkichlar tizimi, milliy mahsulot va uning tarkibiy qismlari
harakatining barcha bosqichlarida, ya’ni ishlab chiqarish, ayirboshlash, taqsimlash va
iste’mol bosqichlarida ko’rgazmali shaklda aks ettirish imkonini beradi.
Nihoyat,
uchinchidan,
mazkur ko’rsatkichlar tizimi mavjud resurslar va ulardan
samarali foydalanish darajasini, iqtisodiyotning turli sohalari, tarmoqlari o’rtasidagi
mutanosiblik va muvozanatlik holatini aks ettiradi.
Butun milliy iqtisodiyotning holatini tavsiflovchi muhim makroiqtisodiy
ko’rsatkichlar – yalpi ichki mahsulot (YaIM), sof milliy mahsulot (SMM), milliy
daromad (MD), aholi daromadlari (AD), ishchi kuchi bandligi, ishsizlik, inflyatsiya va
boshqa shu kabilar hisoblanadi.
Bu ko’rsatkichlar moddiy ishlab chiqarish va xizmat ko’rsatish sohalaridagi
barcha xo’jaliklar iqtisodiy faoliyatining umumiy va pirovard natijalarini qamrab
oladi.
2. Milliy mahsulotning mazmuni, tarkibiy
qismlari va harakat shakllari
Jamiyat a’zolarining ehtiyojlari muntazam ravishda tarkibiy jihatdan o’zgarib,
yangilanib, miqdoran ko’payib va sifat jihatidan takomillashib borar ekan, bu
ehtiyojlarni qondirishga qaratilgan ishlab chiqarish va xizmat ko’rsatish jarayonlari
ham to’xtovsiz yangilanib, va takroran amalga oshib turadi.
Jamiyat miqyosidagi
ishlab chiqarish jarayonlarining muntazam ravishda yangilanib va takrorlanib
turishi ijtimoiy takror ishlab chiqarish deyiladi.
Ijtimoiy takror ishlab chiqarish ikki ko’rinishda amalga oshirilishi mumkin:
oddiy va kengaytirilgan takror ishlab chiqarish.
Oddiy takror ishlab chiqarish
|
| |
