|
Davlat budjeti – bu davlat daromadlari va Pdf ko'rish
|
bet | 423/652 | Sana | 11.07.2024 | Hajmi | 8,58 Mb. | | #267370 |
Bog'liq IQTISODIYOT NAZARIYASIDavlat budjeti – bu davlat daromadlari va
xarajatlar hamda ularni moliyaviy qoplash manbalarining yillik rejasidir.
Davlat
daromadlari va xarajatlarining asosiy qismi davlat budjeti orqali o’tadi. Uning asosiy
vazifasi moliyaviy vositalar yordamida iqtisodiyotni samarali rivojlantirish va
umumdavlat miqyosidagi ijtimoiy vazifalarni hal qilish uchun sharoit yaratishdir.
Davlat budjetining ikki tomoni bo’lib, bir tomonida budjetga kelib tushadigan
daromadlar tarkibi va ularning manbalari, ikkinchi tomonida esa asosiy xarajatlarning
tarkibi va miqdori o’z ifodasini topadi.
O’zbekistonda davlat budjetining tuzilishi, daromadlari va xarajatlarining tarkibi
quyidagi ma’lumotlar bilan tavsiflanadi (21.1 va 21.2-jadvallar).
21.1-jadval
O’zbekiston Respublikasi davlat budjetining
daromadlari tarkibi (YAIMga nisbatan %da)
Ko’rsatkichlar
2000
2001
2002
2003 2004 2005 2006 2007
Daromadlar - jami
28,5
26,0
25,2
24,2
22,5
22,7
22,1
20,9
Shu jumladan:
To’g’ri soliqlar
7,5
7,4
6,8
6,4
6,0
6,5
6,3
5,4
Egri soliqlar
16,0
13,5
13,8
14,0
13,8
10,5
10,1
10,7
Mulk solig’i va
resurs to’lovlari
2,8
2,4
1,9
2,3
2,6
2,9
3,0
3,2
Ijtimoiy
infratuzilmani
rivojlantirish uchun
soliq
0,3
0,3
0,5
0,4
0,4
0,5
0,6
0,5
Boshqa daromadlar 1,9
2,4
2,2
1,1
0,9
2,3
2,1
1,1
Manba: O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi ma’lumotlari.
Davlat mol-mulk va shaxsiy sug’urtasi umumdavlat moliyasining keyingi
bo’g’ini hisoblanib, mulkchilikning barcha shakllaridagi korxonalar va fuqarolarga
joriy qilinadi. U majburiy va ixtiyoriy bo’lishi mumkin. Bu maqsadlar uchun fondlar
korxona va aholining to’lovlari hisobiga shakllanadi. Fond mablag’lari mol-mulk
sug’urtasiga va shaxsiy sug’urtaga pul to’lashni ko’zda tutadi.
411
Shaxsiy sug’urta aholining pul jamg’armalarini tashkil qilishning shakllaridan
biri bo’lib ham xizmat qiladi.
|
| |