26
oldi-sotdi jarayoni ishtirokchilari o’rtasidagi o’zaro munosabatlarning
qanday o’rnatilganligiga qaratiladi.
Hozirgi kunda barcha harakatlar faqat iste’molchilarning ehtiyojlari
va motivlari, aytilgan va aytilmagan istaklarini hisobga olgan holda
amalga oshirilishi lozim. Shunday qilib, 2000 yillarning boshlarida
munosabatlar marketingi konsepsiyasi aniq o’zining g’oyasiga ega bo’ldi.
Korxonalar faoliyatidan mustahkam o’rin egalladi. Munosabatlar
marketingi konsepsiyasining asosiy g’oyasini Customer Relationship
Management (yoki “mijoz bilan o’zaro munosabatlarni boshqarish”)
tushunchasi ifodalaydi. CRM – axborot texnologiyalaridan faol
foydalaniladigan marketing strategiyasi bo‘lib, keng ma’lumotlar to‘plami
yaratish va qo‘llashni o‘z ichiga oladi hamda kompaniyalarga shaxsiy
yondashuvga asoslangan o‘zaro manfaatli munosabatlar yaratish
maqsadida mijozlar haqida axborot to‘plash va qayta ishlashga imkon
beradi. CRM yondashuvi ommaviyligining o‘sishi 1990 yillar oxirida
internet texnologiyalari paydo bo‘lishi bilan ta’minlangan
8
.
An’anaviy marketing konsepsiyalari hozirgi raqamlashtirish
sharoitida iste’molchilar ehtiyoji va ularning xoxish-istaklari haqida tezkor
axborotlarni olishga qodir emas. Munosabatlar marketingi konsepsiyasi
esa har bir iste’molchi bilan individual ishlash imkoniyatini beradi. Barcha
marketing faoliyati, marketing funksiyalari raqamlashtirilgan holda amalga
oshiriladi.
Oxirgi paytlarda marketing yordamida yechiladigan masalalarning
murakkablashuvi sharoitida uning baynalmilallashuvi bilan bog’liq
bo’lgan
