12
Marketingni tashkil etish - bu bozorni o‘rganish, ishlab chiqish,
taqsimot va oldi-sotdi jarayonlarini amalga oshirish uchun tovarlarni
siljitish bo‘yicha faoliyat bo‘lib,
uning yordamida korxonaning
maqsadlariga erishiladi va xaridorning ehtiyojlari qondiriladi.
Zamonaviy marketing - bu menejment falsafasi, bozor faoliyatining
metodologiyasi bo‘lib, uning asosida ishlab chiqarish yo‘lga qo‘yiladi va
mahsulot sotiladi. Korxonaning quyi tizimi sifatida marketingning asosi,
uning bozor faoliyatining dastlabki qoidalarini belgilaydigan tamoyillardir.
Bularga quyidagilar kiradi:
bozor holati va dinamikasini doimiy o‘rganish;
pirovard iste’molchilar talablari va imkoniyatlarini hisobga olgan
holda ishlab chiqarishni bozor sharoitiga moslashtirish;
korxona uchun zarur bo‘lgan yo‘nalishlarda
bozorni faol
shakllantirish.
Marketing tamoyillariga muvofiq zamonaviy korxona xo‘jalik
faoliyatining barcha tomonlari bozor talablarini, iste’molchilarning
ehtiyojlarini hisobga olgan holda rejalashtirilishi va amalga oshirilishi
kerak. Aytish kerakki, zamonaviy korxonalarning ishlab chiqarish-sotish
faoliyati
sohasidagi katta yutuqlari, ishlab chiqariladigan tovarlarning
xilma-xilligi va sifati, ularning sotish bozorlariga kirib borishi,
operasiyalar miqyosiga ko‘ra optimal bo‘lgan ishlab chiqarishni yaratish
bularning hammasi marketingni qo‘llash natijasidir.
Raqobatchilar bilan keskin kurashda korxona
boshqaruv tizimining
asosiy vazifasi uning faoliyati, strategiya va taktikasini bozorning va
iste’mol sohasining uzluksiz o‘zgarib turuvchi vaziyatiga iloji boricha
maksimal moslashtirishdan iborat.
Marketingning mazmuni quyidagi asosiy savdo-texnologik,
logistik,
iqtisodiy va tijorat operasiyalarini o‘z ichiga oladi:
1. Aniq tovar (mahsulot)ni tegishli o‘ram, qadoq, brend bilan ishlab
chiqish va yaratish.
2. Tovarlarni taqsimot (sotish) kanallari, ulgurji savdo va chakana
savdo orqali bevosita xaridorlarga yetkazib berish.
3. Tovar ishlab chiqaruvchiga yetarli daromadni ta’minlaydigan va
xaridorning xarid quvvatiga mos keladigan narxni belgilash.
4. Tovar (mahsulot)ni siljitish, bunda tovar
va korxona haqida ijobiy
fikrni yaratadigan asosiy element bo‘lib reklama hisoblanadi.
5. Tovarlarni sotish va iste’molchiga xizmat ko‘rsatish, sotuvdan
keyingi servisni yo‘lga qo‘yish.
