7
harakatlarni yo’q qilishdan iboratdir. Uning
maqsadi xaridorlarni shunday o’rganish va
tushunishdan
iboratki, tovar va xizmatlar uning
talabiga aynan mos tushub, pirovardida o’zini-o’zi
sotadi.
J.J.Lamben
Marketing - xaridor uchun qiymati bo‘lgan tovar va
xizmatlarning
erkin
raqobatli
almashinuvini
ta'minlash orqali insonlar va tashkilotlarning
ehtiyojlari va istaklarini
qondirishga qaratilgan
ijtimoiy jarayon.
E.J.Makkarti
Marketing - bu xaridor yoki mijozning ehtiyojlarini
oldindan bilish, ishlab chiqaruvchidan xaridor yoki
mijozga ushbu ehtiyojlarni qondiradigan tovarlar va
xizmatlar oqimini yo‘naltirish orqali korxona
maqsadlariga erishishga qaratilgan harakatlarni
amalga oshirish.
Buyuk
Britaniya
Marketing
Jamoatchilik
Instituti
Marketing - bu samarali va foydali tarzda
iste'molchi
talablarini
aniqlaydigan,
prognoz
qiladigan va qondiradigan boshqaruv jarayoni.
J.J.Lamben
Marketing –har qanday tashkilotga beriladigan
tafakkur va harakatlar tizimidir.
Prabhu Guntari
Marketing - bu mijozlarni
biznes strategiyasining
markaziga qo‘yadigan biznes falsafasidir.
Jek Trout
Marketing - bu bosh qahramoni tovar bo‘lgan kino
(film).
Richard Buchanan Marketing - bu kompaniya uchun iqtisodiy jihatdan
foydali bo‘lgan iste’molchi xatti-harakatlarini
rag'batlantirishdir.
Berni Gudrich
Marketing - bu iste’molchilar va kompaniya
ehtiyojlarini yuqori
darajada qondirish uchun
kompaniyaning barcha resurslarini safarbar qilish
jarayoni.
Rendell Chapman Marketing - bu mijozlaringiz muammolarini
o‘zingizning manfaatingiz uchun hal qilishdir.
Rik Krendell
Marketing - bu mijozlarni jalb qilish yoki saqlab
qolish uchun qilinadigan har qanday harakat.
8
Umuman olganda, marketingning barcha ta'riflari
u yoki bu tarzda
talqin qilinishidan qatiy nazar marketing mohiyati mijozlar ehtiyojini
qondirish, sotishni qo‘llab-quvvatlash, kompaniya foydasini oshirish,
yangi mijozlarni topish va jalb qilish mazmuniga ega.
Marketingda asosiy narsa ikki tomonlama va bir-birini to‘ldiruvchi
yondashuvdir. Bu bir tomondan, ishlab chiqarishni bozor, talab, xoxish va
ehtiyojlarga yo‘naltirish, mahsulotning maqsadli yo‘nalishini chuqur va
har tomonlama o‘rganishdir.
Ikkinchi tomondan, bu bozorga va mavjud
taklifga, iste'molchilar ehtiyojlari va talablarini shakllantirishga faol ta'sir
ko‘rsatish hisoblanadi.
Marketing - bu ayirboshlash yo‘li bilan ehtiyoj va talabni qondirishga
qaratilgan inson faoliyatining bir turidir. Bu faoliyat quyidagi asosiy
kategoriyalarga asoslanadi: zaruriyat (muhtojlik), ehtiyoj, xoxish (istak),
talab, tovar, ayirboshlash, bitim va bozor.
Marketing inson zaruriyat(muhtojlik)lari g'oyasiga asoslanadi
4
.