14
qo‗yilmalar hisoblanadi. Bu holatda investorlar qimmatli qog‗ozlarga
egalik
qilishdan daromad olgani holda ishlab chiqarish kapitalini emas, balki moliyaviy
kapitalni oshiradi. Bunda qimmatli qog‗ozlar sotib olishga sarflangan pul
mablag‗lari real qo‗yilmalarni shu qimmatli qog‗ozlarni
chiqargan korxona va
tashkilotlar amalga oshiradi.
Nomoddiy aktivlarga investitsiyalar qatoriga ixtirolar uchun patent va
litsenziya, tovar belgilari, yangi texnologiyalarga guvohnomalar,
ishlab chiqarish
texnologiyalari va mahsulotlarga sertifikatlar va boshqa nomodiy aktivlarga
yo‗naltiriladigan qo‗yilmalar kiradi.
O‗zbekiston Respublikasining ―Investitsiya faoliyati to‗g‗risida‖gi qayta
tahrirdagi Qonunida investitsiyalar mo‗ljallangan ob‘ektiga ko‗ra turlarga
ajratilgan bo‗lib, buni quyidagi 1.1-rasmda ko‗rishimiz mumkin:
1.1-rasm. Mo‘ljallangan ob’ektiga ko‘ra investitsiyalarning turlari
17
Kapital investitsiyalarga asosiy fondlarni vujudga
keltirish va takror ishlab
chiqarishga, shu jumladan yangi qurilishga, modernizatsiyalashga, rekonstruksiya
qilishga, texnik
jihatdan qayta jihozlashga, shuningdek moddiy ishlab
chiqarishning boshqa shakllarini rivojlantirishga kiritiladigan investitsiyalar kiradi.
17
―Investitsiya faoliyati to‘g‘risida‖gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuni, 2014 yil 10 dekabr.
Investitsiyalar
Kapital
investitsiyalar
Innovatsiya
investitsiyalar
Ijtimoiy
investitsiyalar
15
Innovatsiya investitsiyalariga yangi yoki takomillashtirilgan tovarlarni
(ishlarni, xizmatlarni), ishlab chiqarish jarayonini,
tadbirkorlik faoliyatini
yuritishda yangi marketing uslubini yoki tashkiliy uslubni ishlab chiqish va
o‗zlashtirishga kiritiladigan investitsiyalar kiradi.
Ijtimoiy investitsiyalarga inson salohiyatini, ko‗nikmalarini va ishlab
chiqarish
tajribasini oshirishga, shuningdek nomoddiy ne‘matlarning boshqa
shakllarini rivojlantirishga kiritiladigan investitsiyalar kiradi.
Davlatimiz mustaqillikka erishgan yillardan boshlab, bozor iqtisodiyotiga
o‗tishda tarqqiyotning ―O‘zbek modeli‖ga asoslangan holatda iqtisodiy rivojlanish
yo‗lidan bormoqda. Bu yo‘lda investitsiya siyosatining ahamiyati juda katta.
Chunki, investitsiyalar iqtisodiyotda tarkibiy o‘zgarishlar,
texnik va texnologik
yangilanishlar, korxonalarni qayta ta‘mirlash ishlarini amalga oshirishni
rag‘batlantiradi, mamlakat eksport va import salohiyatini oshirishga imkon
yaratadi. Shu jihatdan, mamlakatimizda tuzilmaviy investitsiya
siyosatini olib
borilmoqda ( 1.2-rasm).
