278
Shunga oʻxshash Anvarning 40 bochkadan ishlab chiqishi berilgan,
Bahrom uchun eng yaxshi holat 40 bochkadan ishlab chiqishdir. Bundan
tashqari ular bu Nesh muvozanatiga erishishadi, na Bahromda na
Anvarda turli xil qarorlarni ishlab chiqarishda ragʻbatlantirish bor.
Bu misol hamkorlik va shaxsiy manfaat oʻrtasida keskinlikni
tushuntirib
beradi.
Oligopolistlar
hamkorlik
va
monopoliya
samaradorligiga erishishda yaxshi foyda koʻrishni nazarda tutishadi.
Chunki, ular oʻzlarining shaxsiy manfaatlarini koʻzda tutib, monopoliya
samarasiga erishishni toʻxtatishmaydi va oʻzlarining qoʻshma
foydasini
maksimallashtiradi. Har bir oligopolist ishlab chiqarishni oʻsishini va
bozorni katta qismini qoʻlga kiritishni rejalashtiradi. Natijada ularning
har biri bu ishni bajarishga harakat qiladi,
umumiy ishlab chiqarish
kuchayadi va narx tushadi.
Shu bilan birga shaxsiy manfaat raqobat natijasidagi hamma
yoʻllarni bozor tomon olib boravermaydi. Monopolistlarga oʻxshab
oligopolistlar ham koʻproq foyda beradigan ishlab chiqarishni
kuchaytirish maqsadida oʻzlarining mahsulotlarini pasaytiradilar.
Shuning uchun ular ishlab chiqarishni kuchayitirishida
firmalarning
raqobatlarini qaysiki chekli narxni tenglashtirishda qisqa vaqtga
toʻxtatadilar.
Xulosa oʻrnida, qachonki firmalar individual oligopoliyada ishlab
chiqarishni
maksimal foydasini tanlashsa, ular ishlab chiqarish
miqdorini monopoliya tomonidan ishlab chiqarilgan darajasiga
qaraganda koʻproq va raqobatchilari tomonidan
ishlab chiqarilgan
darajaga qaraganda kamroq ishlab chiqishadi. Oligopoliya narxi
monopoliya narxiga qaraganda kamroq, ammo
raqobatchilarni narxiga
qaraganda (qaysiki chekli narxga teng boʻlgan) koʻproq boʻladi.
