Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti




Download 7,53 Mb.
Pdf ko'rish
bet209/342
Sana13.12.2023
Hajmi7,53 Mb.
#118127
1   ...   205   206   207   208   209   210   211   212   ...   342
Bog'liq
MIKROIQTISODIYOT. MAKROIQTISODIYOT (2) (7)

YaIM = S + I + G + Xp 
Sof eksport (Xp): mamlakatning import va eksport operatsiyalari 
boʻyicha xarajatlar oʻrtasidagi farq. 
YaIMni daromadlar boʻyicha aniqlashda yakuniy mahsulotni 
ishlab 
chiqarish jarayonida 
rezident-ishlab 
chiqarish 
birliklari 
tomonidan, qoʻshilgan qiymatlar hisobidan, toʻlangan dastlabki 
daromadlar qoʻshib chiqiladi. 
YaIMni daromadlari yigʻindisi koʻrinishida hisoblashda asosan 
quyidagi koʻrsatkichlardan foydalaniladi: 
- sof bilvostia soliqlar (Tn) – bilvosita soliqlar (qoʻshilgan qiymat 
soligʻi, aksizlar, bojxona bojlari) va subsidiyalar hajmlari oʻrtasidagi 
farq; 
- yollanma ishchilarning ish haqlari (W) xususiy va davlat 
kompaniyalarining yollanma ishchilarga hisoblagan barcha turdagi 
mehnat haqi toʻlovlarining nominal miqdori plyus ish beruvchilar
tomonidan ish haqi fondiga nisbatan hisoblanib toʻlanadigan ijtimoiy 
sugʻurta ajratmalari.
- Korporatsiyalarning yalpi foydasi + nokorporativ korxonalar 
daromadi (R). 
Nokorporativ korxonalar – kichik hajmdagi, uy xoʻjaliklariga 
tegishli korxonalar boʻlib, ularda korxona foydasi va korxona egasining 
ish haqi elementlari oʻzaro qoʻshilib ketgan boʻladi. Bu holat aralash 
daromad atamasini qoʻllashga sabab boʻladi. 
R = Korporatsiyalarning sof foydasi (R1) + nokorporativ 
korxonalar sof daromadlari (R2) + amortizatsiya (A);
YaIMni daromadlar koʻrinishida yalpi qoʻshilgan qiymatni 
koʻrsatilgan uch guruhga boʻlib topish mumkin:
YaIM = Tn + W+


410 
Olingan dastlabki daromadlar qayta taqsimlanishi natijasida 
dividend, renta, toʻgʻridan-toʻgʻri xorijiy investitsiyalardan olingan
reinvestitsiya koʻrinishidagi daromadlar paydo boʻladi. 
Shuningdek, YaIMni daromadlar koʻrinishida aniqlashda, iqtisodiy 
nazariyada, daromadlarni quyidagi komponentlarga boʻlish koʻzda 
tutiladi:
- amortizatsiya (A);
- bilvostia soliqlar (T); 
- yollanma ishchilarning ish haqlari (W); 
- ijara haqi toʻlovi va renta koʻrinishidagi daromadlar (R1); 
- kapital uchun olingan foiz daromadlari (R2); 
-mulkdan keladigan daromad (nokorporativ korxonalar daromadi) 
(R1); 
- korporatsiya foydasi (R2).
Korporatsiyalar foydasi oʻz navbatida quyidagilarga boʻlinadi: 
a) korporatsiyasi foydasidan toʻlanadigan soliqlar (R1.1); 
b) hissadorlar oʻrtasida taqsimlanadigan dividendlar (R1.2); 
d) korporatsiyaning taqsimlanmagan foydasi(R1.3). 
Keltirilgan yondashvuga koʻra: 

Download 7,53 Mb.
1   ...   205   206   207   208   209   210   211   212   ...   342




Download 7,53 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

Download 7,53 Mb.
Pdf ko'rish