• Qi0 Pi1 INI = ------------- 100  Qi0 Pi0
  • Qi1 Pi1  Deflyator = ------------- 100




    Download 7,53 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet212/342
    Sana13.12.2023
    Hajmi7,53 Mb.
    #118127
    1   ...   208   209   210   211   212   213   214   215   ...   342
    Bog'liq
    MIKROIQTISODIYOT. MAKROIQTISODIYOT (2) (7)

     Qi1 Pi1 
    Deflyator = ------------- 100 


     Qi1 Pi0 


    Bu yerda: i – deflyatorni hisoblash uchun bozor savatiga kiritilgan 
    tovarlar soni; 
    Qi1 – joriy yilda bozor savatiga kiritilgan i – tovar yoki xizmatlar 
    hajmi miqdori (Masalan 2 kg shakar, 2 dona koʻylak va h.k); 
    Pi1 – joriy yilda bozor savatiga kiritilgan i — mahsulotning shu 
    yilga bahosi; 
    Pi0 – joriy yilda bozor savatiga kiritilgan i – mahsulotning bazis 
    yildagi bahosi. 
    Deflyatorni hisoblash shartlari: 
    - odatda oʻtgan yilga nisbatan hisoblanadi; 
    - bozor savati joriy yilda aniqlanib keyingi yillarda oʻzgartirilishi 
    mumkin; 
    - bozor savatiga ham iste’mol ishlab chiqarish xarakteridagi tovarlar 
    va xizmatlar kiritiladi; 
    - bozor savatiga kiritilgan tovarlar va xizmatlar turlarining umumiy 
    YaIM dagi ulushi katta qismini tashkil qilishi kerak; 
    - bozor savatiga kiritilgan tovarlar va xizmatlar hajmlari oʻrtasidagi 
    nisbat ularning YaIM dagi ulushlari oʻrtasidagi nisbatga mos kelishi 
    kerak. 
     
    Nominal YaMM 
    Real YaIM = ———————————— 100 
    Deflyator 
    Iste’mol narxlari indeksi quyidagicha aniqlanadi: 


    414 

     Qi0 Pi1 
    INI = ------------- 100 

     Qi0 Pi0 
    Bu yerda:
    Qi0– bazis yilda bozor savatiga kiritilgan i – tovar va xizmatlar 
    hajmi; 
    Pi1 – i – tovarning joriy yildagi bahosi; 
    Pi0 – i – tovarning bazis yildagi hajmi. 
    Iste’mol narxlari indeksi hisoblashning shartlari; 
    - bozor savati bazis yil uchun aniqlanadi va bir necha yil davomida 
    oʻzgarmaydi; 
    - bozor savatiga faqat iste’mol xarakteridagi tovarlar va xizmatlar 
    kiritiladi; 
    - bozor savatiga kiritilgan tovarlar va xizmatlarning hajmi iste’mol 
    xarajatlarining katta qismini tashkil etishi kerak. 
    INI koʻrsatkichining kamchiligi shundaki, bozor savati tarkibi 
    oʻzgarmas boʻlganligi tufayli aholi iste’moli tarkibida tovarlar va 
    xizmatlar ulushining oʻzgarganligini, shuningdek, tovarlar va xizmatlar 
    sifatida roʻy bergan oʻzgarishlarni hisobga olish imkonini bermaydi. Shu 
    sababli bu indeks baholar darajasini biroz oshirib koʻrsatadi. 
    YaIM deflyatori esa bozor savatiga joriy yida kiritilmay qolgan 
    tovarlar baholarining oshishini hisobga olish imkonini bermasligi tufayli
    baholar darajasini biroz pasaytirib koʻrsatadi. Shu sababli bu ikki 
    indeksning oʻrtacha darajasini xarakterlovchi Fisher indeksi hisoblanadi: 

    Download 7,53 Mb.
    1   ...   208   209   210   211   212   213   214   215   ...   342




    Download 7,53 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Qi1 Pi1  Deflyator = ------------- 100

    Download 7,53 Mb.
    Pdf ko'rish