414
Qi0 Pi1
INI = ------------- 100
Qi0 Pi0
Bu yerda:
Qi0– bazis yilda bozor savatiga kiritilgan i –
tovar va xizmatlar
hajmi;
Pi1 – i – tovarning joriy yildagi bahosi;
Pi0 – i – tovarning bazis yildagi hajmi.
Iste’mol narxlari indeksi hisoblashning shartlari;
- bozor savati bazis yil uchun aniqlanadi va bir necha yil davomida
oʻzgarmaydi;
- bozor savatiga faqat iste’mol xarakteridagi
tovarlar va xizmatlar
kiritiladi;
- bozor savatiga kiritilgan tovarlar va xizmatlarning hajmi iste’mol
xarajatlarining katta qismini tashkil etishi kerak.
INI koʻrsatkichining
kamchiligi shundaki, bozor savati tarkibi
oʻzgarmas boʻlganligi tufayli aholi iste’moli
tarkibida tovarlar va
xizmatlar ulushining oʻzgarganligini, shuningdek, tovarlar va xizmatlar
sifatida roʻy bergan oʻzgarishlarni hisobga olish imkonini bermaydi. Shu
sababli bu indeks baholar darajasini biroz oshirib koʻrsatadi.
YaIM deflyatori esa bozor savatiga joriy yida kiritilmay qolgan
tovarlar baholarining oshishini hisobga olish imkonini bermasligi tufayli
baholar darajasini biroz pasaytirib koʻrsatadi.
Shu sababli bu ikki
indeksning oʻrtacha darajasini xarakterlovchi Fisher indeksi hisoblanadi: