152
moyillik grafigi keskin sur’atda ortib borayotgan parabola grafigi orqali
ifodalanishi mumkin (8.3-rasm).
9.3-rasm.
Tavakkalchilikka moyillik
Hayotda va umuman barcha bozor subyektlari
tavakkalchilikni
e’tiborga oladi. Koʻchalardagi, bozorlardagi har xil firibgarlar
tavakkalchilikka moyil insonlar
hisobidan boylik orttirsa, sugʻurta
kompaniyalari
tavakkalchilikka
moyil
boʻlmagan
insonlarni
yoʻqotishlarini kamaytirishga xizmat qiladilar.
9.3. Tavakkalchilikni (yoʻqotishlarni) pasaytirish
Tavakkalchilikni
pasaytirishning
quyidagi
turlari
mavjud:
diversifikatsiya, sugʻurtalash, tavakkalchilikni taqsimlash,
axborot
izlash.
Diversifikatsiya usulida tavakkalchilik bir necha tovarlarga
taqsimlanadi, ya’ni biror tovarni sotish (sotib olish)
yuqori
tavakkalchilik bilan bogʻliq boʻlishi boshqa bir tovarni sotishdan (sotib
olishdan) boʻladigan tavakkalchilikni kamaytirishga olib keladi.
Masalan, biror firma ikki xil mahsulot ishlab chiqaradi. Ma’lumki,
bir vaqtning oʻzida ikkala mahsulot turiga boʻlgan talabning kamayib
ketish
ehtimoli, ulardan bittasiga boʻlgan talabni kamayib ketish
ehtimolidan yuqori. Koʻp hollarda bir turdagi mahsulotga boʻlgan
talab
Umumiy
naflik
Daromad
(ming soʻm)
40
25
11
5
40
30
20
10
153
kamayganda ikkinchi turdagi mahsulotga boʻlgan talab oshadi. Quyidagi
4-jadvalda ikki turdagi mahsulotdan olinadigan daromadlar keltirilgan.
9.4-jadval
