39
2) 1861-1865yillar grajdanlar urushi burjua-demokratik inqilob sifatida o’tib,
mamlakatning
katta hududida (janub) bo’lgan quldorlik tuzumini tugatdi va kapitalistik munosabatlarni
rivojlantirishda katta yo’l ochib berar edi;
3) kapital jamg’arish intensiv ravishda amalga oshirildi va asosan,
mahalliy xalq inditslar
erlarini tortib olish va Meksikaning bir qismini tortib olish hisobiga amalga oshirildi. Bu
Amerika kapitalizmning tarixidagi eng mudxish saxifalaridan biri bo’lgan edi;
4) AQSh ning iqtisodiy rivojlanishida yana bir narsa ustunlik, u ham bo’lsa yosh kapitalistik
davlat boshqa "eski" kapitalistik davlatlarning tajribasidan foydalanib, o’z sanoatini eng ilg’or
texnika asosida ko’rdi;
5) AQSh sanoat ishlab chiqarishining tez sur`atlarda rivojlanishga elektr energiyasini
qo’llash ham muhim ta`sir ko’rsatdi.
1914y sanoatning energetik extiejlarining 33%i elektr energiyasi
hisobiga ta`minlanardi. Agar XIX asr "bug asri" deb nom olgan bo’lsa,XX asrni tulik ma`noda
"elektr asri" deb atash mumkin;
6) AQSh ning iqtisodiy rivojlanishida muhim rol o’ynagan
sabablardan yana biri-ichki
bozorni kengaytirish qaratilgan iqtisodiy siyosat edi. Ichki bozorni kengaytirish natijasida
mamlakatning turli regionlari orasidagi iqtisodiy aloqalarni kengayib mustaxkamlanishga olib
keldi. Iqtisodiy aloqalarning mustaxkamlanishda temir yo’llar muhim rol’ o’ynaydi;
7) Transport sohasida katta o’zgarish kiritgan avtamobil’
qurilishining keng kulamda
rivojlanib ketishi. Avtomobil’ sanoatining rivojlanib ketishi o’z navbatida motor, temir, prokat,
neft’ va rezina ishlab chiqarishi sanoatlarini avtomobil’ yo’li qurilishini tez va keng kulamda
rivojlanishiga olib keldi.1 JAHON urushiga qarab AQSh da har yili 500ming avtomobil’ ishlab
chiqarilar edi;
8) ichki bozorni kengaytirish borasida AQSh protektsionistik
siesat olib borib chet el
tovariga yuqori boj soliqlari soldi. Natijada o’z sanoati rivojlanishiga qulay sharoit yaratib
berdi;
9) tez sur`atlarda rivojlanayotgan sanoatni kapital bilan ta`minlay olmagan AQSh
burjuaziyasi chet el kapitalini o’z sanoatini rivojlanishiga keng kulamda jalb qildi;
10) AQSh iqtisodiyotining benixoya ijobiy ta`sir ko’rsatgan omillardan biri-aholining tez
sur`atlarda o’sishi bo’ldi.
