14
mgi
R
m
Y
2
bu tenglamaning hamma hadlarini avtomobil og’irligi G=m
.
g ga bo’lib, quyidagini hosil
qilamiz:
i
gR
G
Y
2
Y/G nisbatni
deb belgilab, quyidagini hosil qilamiz:
)
(
2
i
g
R
Bu formula egri radiusini hisoblash formulasi bo’lib, tezlikka
proportsional ravishda
o’zgaradi.
- ko’ndalang kuch koeffitsienti.
Egri chiziqli uchastkalarda o’tish qulayligini ta’minlash uchun, yon tomonga og’diruvchi
markazdan qochma kuch bo’ylab harakatlanishda bezovta qiladigan qiymatdan oshmasligi
lozim. Tajribalar shuni ko’rsatadiki,
=0,1 bo’lganda yo’lovchilar avtomobilni egrida harakatlanayotganini sezmaydi.
=0,15 bo’lganda egri bo’ylab harakatlanish kuchsiz seziladi.
=0,2 bo’lganda esa yo’lovchi
harakatni aniq bilib, o’ng’aysizlik sezadi.
=0,3 bo’lganda to’g’ri uchastkadan egri uchastkaga o’tish turtki kabi seziladi va
yo’lovchi yon tomonga og’adi.
Shu sababli ko’ndalang kuch
koeffitsiyenti
=0,15 dan murakkab sharoitlarda esa
=0,2 dan oshmasligi kerak.
Ba’zi bir murakkab rel’ef
sharoitida , zich aholi punktlarida egri radiusini oshirishning
iloji bo’lmaydi. Yoki bu katta yer ishlarini bajarishni talab qiladi. Bu hollarda yuqoridagilardan
kelib chiqib, rejadagi egri radiusini eng kichik qiymatini belgilash talab etiladi.
QMQ 2-05.02.95 ga asosan rejadagi egri murakkab va qiyin
uchastkalarda quyidagi
radius miqdorlari keltirilgan.
Hisobiy harakat
Tezligi, km/s
150
120
100
80
60
50
40
30
Egrining
eng kichik
radiusi, m
Asosiy
1200
800
600
300
150
100
60
30
Tog’li joylar da 1000
600
400
350
125
100
60
30
Agar yo’l tekislik joylardan o’tsa, egri radiusini 2000 m dan katta olish zarur,
bunda egrigagi
harakat to’g’ridagidan farq qilmaydi.
