qo‗ydi. Har kuni kelayotgan axborotlar oqimida orientir olish qiyinlashib bordi. Vujudga
kelayotgan katta hajmdagi axborotlarni quyidagicha izohlash mumkin:
• ilmiy tadqiqot va tajriba-konstruktorlik ishlari natijalari aks etgan hujjat, hisobot,
dissertatsiya, doklad va boshqalarning soni keskin
ortib borishi;
• inson faoliyatining turli sohalari bo‗yicha davriy nashrlar sonining doimiy ravishda ortib
borishi;
• kommunikatsiyalar tizimiga o‗tkazib bo‗maydigan magnit lentalarida ham axborotlarning
ko‗payganligi.
Yuqoridagi keltirilgan omillar asosida axborot portlashi vujudga kelib, u quyidagilarda
namoyon bo‗lmoqda:
• axborotlarni qabul qilish va qayta ishlash bo‗yicha
insonning chegaralangan
imkoniyatlari bilan saqlanayotgan katta hajmdagi axborotlar o‗rtasida qarama-qarshilik vujudga
keladi. Oldinlari bilimlar hajmi asta-sekinlik bilan o‗zgargan bo‗lsa, 1900-yilga kelib har 50 yilda,
1950-yilda esa har 10 yilda, 1970 yilga kelib har 5 yilda va 1990-yildan boshlab har yili ikki
barobarga ortib
bormoqda;
• axborotlarni iste‘mol qiluvchilar uchun mavjud axborotlar tarkibida ortiqcha bo‗lgan
axborotlar miqdori ham kattadir;
• axborotlarni tarqatish borasida ma‘lum bir iqtisodiy, siyosiy va boshqa ijtimoiy to‗sqinliklar
ham mavjud. Masalan, axborotning maxfiyligi tufayli turli tashkilot xodimlari ulardan foydalana
olishmaydi.
Jahonda judayam katta miqdordagi axborotlarning yig‗ilganiga
qaramasdan, ulardan
insonlar imkoniyatlarining chegaralanganligi uchun to‗liq foydalana olishmayapti. Shuning uchun
ham axborot tanqisligi jamiyat oldida yuqoridagi muammolarni hal etishni talab etmoqda.
Elektron hisoblash mashinalarining
keng joriy etilishi, turli sohalarda axborotlarni qayta ishlash
va uzatishning zamonaviy vositalarini qo‗llash axborotlashtirish deb nomlangan yangi evolyutsion
jarayonni boshlanishiga xizmat qilmoqda.
