4. Kengash quyidagilarga majbur:
- ta`lim - tarbiya oluvchilarning to’laqonli bilim olishlari uchun tegishli sharoit
yaratishda, usib kelayotgan avlod o’rtasida jismoniy tarbiya va sportni
rivojlantirish davlat siyosati va dasturlarini amalga oshirishda faol qatnashish;
- muassasaning byudjetdan tashkari tushumlardan foydalanish yuzasida faoliyat
dasturini ishlab chiqishda har tomonlama ko’maklashish va uning ishlarini o’z
vaqtida nazorat qilish va muvofiqlashtirish;
- ta`lim muassasasi tomonidan byudjetdan tashqari tushgan moliyaviy va moddiy
mablag’lardan qat`iy maqsadli foydalanilishini amaldagi qonun hujjatlari asosida
ta`minlash.
5.
Kengash faoliyati talim muassasasi Ustavi, ―Umumiy o’rta ta`lim maktablari
ota-onalar qo’mitasi to’g’risida‖gi Nizom va mazkur Nizom hamda boshqa
qonunchilik hujjatlari asosida olib boriladi.
III. Kengashning boshqaruv tuzilmasi va faoliyati
6.
Kengashning umumiy majlisi - Kengash boshqaruvining oliy organi bo’lib, u
kengash faoliyatining barcha sohalarini takomillashtirishga doir qarorlar qabul
qiladi. Kengashning umumiy majlisi bir yilda kamida ikki marta chaqiriladi.
7.
Kengash tarkibi 9-11 kishidan iborat bo’lib, ota-onalar, pedagogik jamoa,
maxalla faollari, jamoatchilik vakillari, xomiylardan saylanadi.
8.
Umumiy majlis vakolatlariga quyidagilar kiradi:
- Kengash boshqaruvi tarkibini va uning raisini tasdiqlaydi (Kengash raisligiga
muassasa ma`muriyati va ota-onalar qo’mitasi raisi saylanishi mumkin emas);
- Kengash faoliyatining asosiy yo’nalishlarini aniqlaydi;
- Kengash faoliyatining yarim va bir yillik ish rejasini tasdiqlaydi;
- muassasaning byudjetdan tashqari mablag’lari bo’yicha tuzilayotgan xarajatlar
smetasini va unga kiritilayotgan o’zgarishlarni kelishuvdan o’tkazadi;
- Kengash raisining yil davomidagi faoliyati yuzasidan xisobotini eshitadi va
tasdiqlaydi;
- Kengash faoliyatini o’zgartirish, qayta tuzish yoki tugatish masalalarini xal
qiladi.
206
9.
Kengash raisi va uning a`zolari har yil sentyabr oyida bir yil muddatga ota-
onalar umumiy yig’ilishida saylanadi. Kengash raisi ta`lim muassasasi pedagogika
kengashi a`zosi bo’ladi.
10.
Kengash a`zolari tarkibiga barcha sinf ota-onalari nomidan vakil kilingan
o’qituvchi va tarbiyachilar, xomiy xamda jamoat tashkilotlarining vakillari
kiritilishi mumkin.
11.
Kengash bilan maktab raxbariyati o’rtasida baxs va kelishmovchiliklar yuzaga
kelsa, uni tuman (shahar) xalq ta`limi bo’limlari xal etib beradilar.
12.
Ta`lim muassasasi o’z xisob raqamidagi byudjetdan tashqari mablag’laridan
fakat Kengash yig’ilishi qarori asosida foydalanishi mumkin.
Muassasaning xisob raqami mavjud bo’lmagan holatlarda byudjetdan tashqari
mablag’laridan foydalanish tuman (shaxar) xalq ta`limi bo’limlari xisob raqami
orqali amalga oshiriladi. Bu holda xam xarajatlar albatta Kengash qarori ruxsati
bilan amalga oshiriladi.
13.
Sinfdan va maktabdan tashqari o’tkaziladigan tadbirlar uchun, zarur xollarda,
harajatlar ota-onalarning roziligi bilangina amalga oshiriladi va bu haqida
Kengashning qarori chiqarilishi shart.
14.
Kengash ta`lim muassasasining moddiy-texnika negizini yaxshilashga
ko’maklashish yuzasidan barcha shakldagi homiylik hamda muruvvat yordamlari,
pul mablag’lari, turli jihozlar, anjomlar va boshqalarning, shuningdek, ta`lim
xizmatlari ko’rsatish, ishlab chiqarishni tashkil etish orqali topilgan mablag’larning
tegishli tartibda ta`lim muassasasiga kirim qilinishini nazorat qiladi, muassasa
extiyojidan kelib chiqqan holda va faqat Kengash yig’ilishi qarori asosida
sarflashga ruxsat beradi. SHu bilan birga Kengash raisi ta`lim muassasa
direktoridan ta`lim muassasa hisobiga tushgan byudjetdan tashqari mablag’larning
miqdori, ularning qay maqsadlarda ishlatilgani haqida Kengash umumiy
yig’ilishida hisobot berishini talab qilishga xaqli.
15.
Muassasa ma`muriyati Kengash samarali ishlashi uchun muassasa sharoitidan
kelib chiqqan
holda alohida xona ajratib berishi mumkin.
16.
Kengashni qayta tuzish va uni tugatish Kengashning umumiy yig’ilishida
amalga oshiriladi.
MAKTABGACHA TA`LIM MUASSASALARIDA BOLALARNING HAYOTI
VA SOG’LIGINI MUHOFAZA QILISHNI TASHKIL ETISH TARTIBI
TO’G’ISIDA NIZOM
Mazkur Nizom O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasining 2007 yil
25 oktyabrdagi 225-son qarori bilan tasdiqlangan O’zbekiston Respublikasida
davlat maktabgacha ta`lim muassasasi to’g’risidagi nizomga (O’zbekiston
Respublikasi qonun xujjatlari to’plami, 2007 y., 43-son, 431-modda) muvofiq
O’zbekiston Respublikasida maktabgacha ta`lim muassasalarda (bundan keyingi
o’rinlarda maktabgacha ta`lim muassasasi deb yuritiladi) bolalarning xayoti va
sog’lig’ini muhofaza qilishni tashkil etish tartibini belgilaydi.
I. Umumiy qoidalar
207
1. Maktabgacha ta`lim muassasasida bolalarning hayoti va sog’lig’ini muhofaza
qilish maktabgacha ta`lim muassasasi hamda shtatdagi tibbiyot xodimlari,
shuningdek, maktabgacha ta`lim muassasasiga biriktirilgan sog’likni saqlash
organlarining tibbiyot xodimlari tomonidan amalga oshiriladi.
Maktabgacha ta`lim muassasasi ma`muriyati tomonidan bolalarning hayoti,
sog’lig’i va jismoniy rivojlanishi, davolash-profilaktika tadbirlari o’tkazilishi,
sanitariya-gigiena me`yorlariga, ovqatlanish tartibi va sifatiga rioya etilishi doimiy
ravishda nazorat qilib borilishi lozim.
2. Ota-onalar yoki ularning o’rnini bosuvchi shaxslar ular bilan maktabgacha
ta`lim muassasasi o’rtasida o’zaro munosabatlar bo’yicha shartnoma tuzilayotgan
vaqtda ushbu Nizom talablari bilan tanishtirilishi lozim.
II. Maktabgacha ta`lim muassasasida bolalarning hayoti va sog’lig’ini muhofaza
qilishni tashkil etish tartibi va qoidalari
3. Maktabgacha ta`lim muassasasida bolalarning hayoti va sog’lig’ini muhofaza
qilishda quyidagilar:
- barcha telefon - apparatlari oldida hamda maktabgacha ta`lim muassasasining
markazida yongin xavfsizligi, favqulodda vaziyatlar, tez yordam xizmatlari, ichki
ishlar idoralarining telefon raqamlari va ularga bog’lanish tartibi ko’rsatilgan
peshlavhalar mavjud bo’lishi;
- maktabgacha ta`lim muassasasining barcha xodimlarida muassasa mudiri hamda
o’z guruxidagi tarbiyalanuvchilarning yashash manzili, ota-onalar yoki ularning
o’rnini bosuvchi shaxslarning telefon raqamlari mavjud bo’lishi shart.
4. Maktabgacha ta`lim muassasasi xodimlari bola to’satdan kasal bo’lib qolsa yoki
noxush holat yuzaga kelgan taqdirda, birinchi tibbiy yordam ko’rsatishga tayyor
turishi lozim. Xar bir guruxda bolalar tomonidan olishning imkoniyati bo’lmagan
joyda kerakli dori-darmonlari bo’lgan aptechka bo’lishi shart.
5. Maktabgacha ta`lim muassasasida pedagogik kengashlar kasaba uyushmasi
yig’ilishlari va boshqa tadbirlarni bolalarning uyqu soatlarida tashkil etish lozim.
Bunda albatta guruxda tarbiyachi yordamchisi qolishi shart.
6. Maktabgacha ta`lim muassasasida ovqatlanishni tashkil etish, oziq-ovqat
mahsulotlarining saqlanishi va taomlarni tayyorlanishi O’zbekistan Respublikasida
tasdiklangan sanitariya qoidalari va me`yorlariga muvofiq amalga oshirilishi lozim.
7. Bolalar sayr va ekskursiyaga olib chiqilganda tarbiyachi tomonidan ularning
xech qanday meva va o’simliklarni iste`mol qilmasliklari nazorat qilinishi lozim.
8. Maktabgacha ta`lim muassasasi xududidan uzoqroqqa sayr yoki ekskursiyaga
chiqayotgan gurux kamida ikki nafar xodim bilam ta`minlangan bo’lishi lozim.
Bunda xodimlarning biri safning oldida, ikkinchisi safning orqasida xarakatlanib
borishi lozim.
9. Bolalarni tartibli ravishda sayr yoki ekskursiyaga olib chiqilishi ichki ishlar
idoralari bilan kelishilgan xolda o’rnatilgan tartibda yo’l-patrul xizmati xodimlari
kuzatuvida amalga oshirilishi kerak.
10. Yayov holda sayr yoki ekskursiyaga chiqishdan oldin tarbiyachi:
208
- o’tkaziladigan tadbir haqida maktabgacha ta`lim muassasasi ma`muriyatini
oldindan ogohlantirishi;
- o’zi bilan olib ketadigan bolalarning sonini bilishi;
- bolalar olib boriladigan joyni avvaldan rejalashtirib olishi va harakatlanish
yo’nalishiga aniqlik kiritishi lozim.
11. Kunning issiq paytlarida bolalarga issiqlab ketmasligi uchun engil bosh
kiyimlari kiydirlishi lozim. Bolalarning quyosh vannalarini qabul qilishi xamda
maktabgacha ta`lim muassasasi hududidagi suv havzalarida cho’milishlari tibbiyot
xodimlari va tarbiyachining nazorati ostida olib borilishi zarur.
12. Maktabgacha ta`lim muassasasining tarbiyachilari va boshqa mutaxassislari
tomonidan ish vaqti davomida bolalarni qarovsiz qoldirish ta`qiqlanadi. Tarbiyachi
yoki boshqa mutaxassislar bo’lmaganda tegishli guruga mudira tomonidan boshqa
javobgar shaxs tayinlanishi lozim.
13. Maktabgacha ta`lim muassasasi xududiga shaxsini tasdiqlovchi hujjati
bo’lmagan kishilarning kiritilishi ta`qiqlanadi.
III. Maktabgacha ta`lim muassasasiga bolalarni olib kelish va olib ketish qoidalari
14. Ota-onalar yoki ularning o’rnini bosuvchi shaxslar o’z bolalarini maktabgacha
ta`lim muassasasiga olib kelganda tarbiyachining shaxsan o’ziga topshirishi,
shuningdek bolani maktabgacha ta`lim muassasasidan olib ketish vaqtida
tarbiyachilar bolani shaxsan ota-onalarga yoki ularning o’rnini bosuvchi shaxslarga
topshirishi shart.
15. Bolalarni maktabgacha ta`lim muassasasidan yakin karindoshlari tomonidan
olib ketilishiga yo’l ko’yiladi. Bunda bolalarni olib ketuvchi shaxsning shaxsini
tasdiqlovchi xujjatlari ko’rsatilishi lozim.
Maktabgacha ta`lim muassasasidan bolalarni boshlang’ich maktab yoshidagi (1-4
sinflar) hamda mast xolatdagi shaxslar tomonidan olib ketilishi ma`n etiladi.
16. Ota-onalar yoki ularning o’rnini bosuvchi shaxslar o’z bolasini maktabgacha
ta`lim muassasasidan olib ketishga kelmay qolganda, tarbiyachi ish vaqtidan so’ng
bolani uyiga kuzatib qo’yishi lozim.
Bunday vaqtda tarbiyachi tomonidan bolani bir o’zini guruxda yolg’iz qoldirish
yoki boshqa xodimlarga tashlab ketishi qat`iyan taqiqlanadi.
17. Tarbiyachi tomonidan bolani uyiga kuzatib borish bilan bog’liq bo’lgan
harajatlar bolaning ota-onasi yoki ularning o’rnini bosuvchi shaxslari tomonidan
sarflanadi.
| 