78
koеffitsiyentining optimal miqdori, sement sarfi 200-400 kg/m
3
bo’lganda, 1, 05-1,
15 ga teng bo’ladi.
Beton tarkibi va beton aralashmasi konsistentsiyasida
koеffitsiyentining
o’zgarishi fizik nuqtai nazaridan qaraganda quyidagichv izohlanadi.
Bikir beton
aralashmasida yopushuvchanligi yuqori bo’lgan sement miqdori nisbatan kam va
shuning uchun suv ajralishi va yilib ketish xavfi ham yo’q bo’ladi. Bunday
sharoitda beton aralashmasining joylanish darajasi
yaxshi va betonning
mustahkamligi shag’al /tosh/ surilishi minimal bo’lishi natijasida еrishiladi, negaki
bunda qum sarfi va to’ldiruvchilar yuzasining umumiy hajmi ham minimal bo’ladi.
Natijada to’ldiruvchilar donalari jips joylashadi va beton sifati yaxshi bo’lishini
ta’minlaydi. Beton aralashmasining harakatchanligi yuqori bo’lishi uchun unga
suv ko’proq qo’shilganda sement aralashmasining absalyut hajmi ortadi,
uning
qovushqokligi еsa kamayadi. Beton aralashmasidan suv ajaralib chiqishi va
tarqalib ketishi oldini olish hamda betonning yaxshi birikishini ta’minlash uchun
koеffitsiyentini oshirish va bu bilan qum va shag’al /tosh/
nisbatini saqlash,
ba’zan еsa /S/TS nisbati yuqori bo’lganda/ oshirish mumkin.
Palstik beton qorishmalari uchun
koеffitsiyentining optimal miqdori
=
f
/TST/ dan kelib chiqqan holda belgilanganda ayniqsa aniqroq bo’ladi /5. 5-jadval/.
Hisoblashlar uchun 5. 5-jadvaldagi malumotni ishlatish qulayroqdir. Jadvalda
=
f
/TST/ qiymati
=
f
/TS, STST/ ga o’tkazilgan.
Javdalda shuningdek qum
yirkligidan kelib chiqqan holda o’zgartirish kiritish ham ko’rsatilgan.
Plastik beton qorishmalari uchun
koеffitsiyentining optimal qiymati
/S
ts
=7%/