O’zbekiston Respublikasi Xalq

123 
“Karamdoshlar oilasi” mavzusidagi hamkorlikda о‘qitish 
texnologiyasining komandada о‘qitish metodidan foydalanilgan 
darsning texnologik xaritasi 
10-jadval 
Texnologik 
bosqichlar 
О‘qituvchining faoliyati 
О‘quvchining faoliyati 
I bosqich 
Tashkiliy qism. 
2-minut 
О‘quvchilarni dars mavzusi, 
maqsadi, 
borishi 
bilan 
tanishtiradi. 
Dars 
mavzusi, 
maqsadi, 
borishi va unda bajariladigan 
topshiriqlarni anglaydi.
II bosqich 
О‘tgan mavzu yuza-
sidan 
о‘quvchilarning 
bilimlarini 
nazorat 
qilish va baholash. 
8-minut 
О‘tgan 
mavzu 
yuzasidan 
tuzilgan 
test 
topshiriqlari 
yordamida 
о‘quvchilarning 
bilimlarini nazorat qiladi va 
baholaydi. 
О‘tgan 
mavzu 
yuzasidan 
tuzilgan test topshiriqlarini 
bajaradi. 
III bosqich 
О‘quvchilarning 
bilish 
faoliyatini 
tashkil etish. 
2-minut 
О‘quv dasturining didaktik 
maqsadi, bajariladigan о‘quv 
topshiriqlari bilan tanishtiradi. 
О‘quv dasturining didaktik 
maqsadi, bajariladigan о‘quv 
topshiriqlari 
yuzasidan 
kо‘rsatmalarni anglaydi. 
IV bosqich 
Yangi 
mavzuni 
о‘rganish. 
15-minut 
О‘quvchilarning komandalarda 
mustaqil ishini tashkil etadi.
О‘quvchilar 
bilan 
hamkorlikda о‘quv faoliyatini 
tashkil etadi. 
V bosqich 
Komandalar о‘rta-
sida savol-javob, 
о‘quv 
bahsi, 
munozara о‘tkazish. 
5-minut 
О‘quv dasturidan о‘rin olgan
topshiriqlarni 
mustaqil 
о‘z-
lashtirilishini ta’minlaydi. 
О‘quv dasturidan о‘rin olgan
topshiriqlarni 
mustaqil 
о‘zlashtiradi. 
VI bosqich 
О‘quvchilar bilimini 
nazorat 
qilish 
va 
baholash. 
8-minut 
 
Topshiriq yakunida komandalar 
о‘rtasida savol-javob, о‘quv 
bahsi, munozara о‘tkazadi. 
Tegishli 
hollarda 
yordam 
uyushtiradi. 
Komandalar 
о‘rtasida 
о‘tkaziladigan 
savol-javob, 
о‘quv bahsi, munozarada faol 
ishtirok etadi. 
VII bosqich 
Erishilgan 
natijani 
tahlil qilish va yakun 
yasash.
5-minut 
О‘rganilgan mavzu yuzasidan 
test topshiriqlari, savollar va 
didaktik jadvallar beradi. 
Komandalar faoliyatini tahlil 
qiladi, о‘quvchilarga mustaqil 
va ijodiy ish topshiriqlarini
beradi 
Test topshiriqlari, savollar va 
didaktik jadvallarni bajaradi. 
Mustaqil 
va 
ijodiy 
ish 
topshiriqlarini belgilaydi. 

124 
Hamkorlikda о‘qitishning “arra” yoki “zigzag” metodi 
Pedagogik amaliyotda bu metod qisqacha “arra” metodi deb 
nomlanadi. Mazkur metodda kichik guruhlar 6-8 ta о‘quvchidan tashkil 
topadi. Dars davomida о‘rganiladigan mavzu mantiqan tugallangan qism 
(blok yoki modul)larga ajratiladi. Har bir qism yuzasidan о‘quvchilar 
bajarishi lozim bо‘lgan о‘quv topshiriqlar tuziladi. Har bir о‘quvchilar 
guruhi mazkur topshiriqlarning bittasini bajaradi va shu qism bо‘yicha 
“mutaxassis” ga aylanadi. Sо‘ngra guruhlar qayta tashkil etiladi. Bu 
guruhlarda har bir qism (blok yoki modul) “mutaxassisi” bо‘lishi shart, 
mazkur “mutaxassis”lar о‘zlari egallagan bilimlarni xuddi “arra” 
tishlari ketma-ket kelganidek, navbat bilan о‘rtoqlariga bayon qiladi. 
Mazkur guruhlarda о‘quv materiali mantiqiy ketma-ketlikda qayta ishlab 
chiqiladi. 
Shuni qayd etish kerakki, ushbu darsda о‘quvchilar ikki marta 
guruhlarga ajratiladi. 
Birinchi guruh “mutaxassislar”_guruhiga_ajratiladi._Ular_о‘zlariga_tegishli_о‘quv_topshiriqlarni_bajaradi_va_shu_qism_bо‘yicha_“mutaxassislar”'>“mutaxassislar” tayyorlash guruhi. 
Mazkur mavzu bо‘yicha о‘quv materiali mantiqiy tugallangan 
fikrli tо‘rtta qismdan iborat bо‘lganligi sababli, darsda qatnashayotgan 
32 ta о‘quvchi dars boshlanishidan oldin 4 xil rangdagi kartochkalar 
yordamida teng sonli tо‘rtta 8 о‘quvchidan iborat “mutaxassislar” 
guruhiga ajratiladi. Ular о‘zlariga tegishli о‘quv topshiriqlarni bajaradi 
va shu qism bо‘yicha “mutaxassislar” ga aylanadi. 
Ikkinchi guruh “mutaxassislar” uchrashuvi guruhi. Rangli 
kartochkalarning har birining orqa tomonida 1 dan 8 gacha raqamlar 
yozilgan bо‘lib, barcha rangli kartochkalardagi raqamlar yig‘indisi 
sinfdagi о‘quvchilar soniga teng bо‘lishi lozim. 
“Mutaxassislar” uchrashuvi kartochkalarning orqa tomonidagi 
raqamlar asosida 8 ta guruh tashkil etilib, bu guruhlar tarkibiga bir xil 
raqamli 4 xil rangdagi kartochkalarga ega bо‘lgan 4 ta о‘quvchi kiradi. 
Shuni qayd etish kerakki, bu guruhlarda har bir qism (blok yoki modul) 
“mutaxassisi” bо‘lishi shart. 
Mazkur uchrashuvda “mutaxassislar” lar о‘zlari egallagan 
bilimlarni xuddi “arra” tishlari ketma-ket kelganidek, navbat bilan 
о‘rtoqlariga bayon qiladi. Ushbu guruhlarda о‘quv materialining 4 ta 

125 
qismi mantiqiy ketma-ketlikda qayta ishlab chiqiladi. Sо‘ngra о‘quv 
materiali yuzasidan tuzilgan topshiriqlar yaxlit holatga keltirilib, 
guruhlar о‘rtasida savol-javob, munozara о‘tkaziladi. О‘quvchilar 
bilimlarni puxta egallashning yagona yо‘li о‘z hamkorining axborotini 
diqqat bilan tinglash ekanligini anglagan holda, mushohada yuritishga, 
kerakli ma’lumotlarni daftarga yozishga harakat qiladi. Bu yerda 
о‘qituvchi faqat о‘quvchilarning mustaqil ishlarini tashkil etadigan 
tashkilotchi vazifasini bajaradi. Dars oxirida о‘qituvchi о‘quvchilarning 
bilim darajasini test topshiriqlari yordamida aniqlaydi. Har bir 
о‘quvchining bilimi sifatidagi о‘sish hisobga olinadi. 

Download 1,48 Mb.