6-mavzu:
MENEJMENT JARAYONİ VA UNİNG VAZİFALARİ
Reja:
1. Menejment
jarayonining mazmuni
2. Menejment vazifalari va ularning turlari
Tayanch iboralar: strategiya, strategik rejalashtirish, missiya, maqsad, ichki muhitni tahlil,
motivlash,
tartibga solish, uyg’unlashtirish, nazorat, boshqaruv tadqiqoti, o’sish strategiyasi.
Menejment jarayonining mazmuni
Menejment boshqaruv tizimi
amal qilishining
uzluksiz jarayonini ifodalaydi.
U mehnat
jarayonining barcha xususiyaglariga ega. Umuman menejment jarayonini texnologiya (qanday
amalga oshirilishi), tashkil etish (kim va qanday tartibda) nuqtai nazaridan tavsiflanadi. Boshqaruv
jarayonining mazmuni uch jixatdan ajratilishi mumkin: texnikaviy, ishlab chiqarish, iqtisodiy va
ijtimoiy texnikaviy.
Yani maxsulot ishlab chiqarish, metall yoki neftni olishni boshqarish; ishlab
chiqarishda uni tashkil etish jarayoni, yani bo’linma, tsex, korxonalar o’zaro
tasirini boshqarish,
iqtisodiy jihatdan — ishlab chiqarish, ish kuchi va butun iqtisodiy munosabatlar tizimiga rahbarlik
qilish, ijtimoiy jihatdan — bu mehnat jamoasi ijtimoiy extiyojlarini qondirish, insonni tarbiyalash.
Boshqaruv jarayoni texnologiyasi boshqaruv xodimlari tomonidan bajariladigan
operatsiya va
amallardan iboratdir.
Shunday qilib, menejment jarayoni rahbar va boshqaruv apparatining qo’yilgan maqsadlarga
erishish uchun kishilarning birgaliqdagi faoliyatini muvofiqlashtirish bo’yicha maqsadli harakat
qilishidir. Boshqaruv faoliyatini amalga oshirish tartibiga ko’ra uni quyidagi bosqichlarga bo’lish
mumkin: maqsad, vaziyat, muammo, qaror qabul qilish. Har bir tasir etishni amalga oshirishdan
avval uning
maqsadi aniqlanishi lozim, chunki boshqaruv malum maqsadga erishish uchun amalga
oshiriladi.
Boshqaruvning keyingi bosqichi boshqaruv jarayonidagi vaziyatni tahlil etishdan iborat. U
tizimning holatini baholash, uni yaxshilash yo’llarini izlash yoki undagi salbiy xislatlarni bartaraf
qilish bilan bog’liq ishlarni tavsiflaydi. Muammo bosqichida tizimning
hozirga holatining uning
rivojlantirish maqsadiga nisbatan u qarama-qarshiliklarini aniqlash ko’zda tutiladi. qaror qabul
qilish bosqichi rahbarning amalda tashkiliy faoliyatga o’tishini ifodlaydi, bunda qaror qabul qilish
bilan boshqariladigan tizimga tasir o’tkazila boshlanadi.
Boshqaruv
jarayonini, quyidagi davrlarga bo’lish mumkin: maqsad qo’yish, axborot
faoliyati, tahliliy faoliyat, boshqaruv tizimida tashkiliy amaliy faoliyat va harakatlar turlarini
tanlash.
