• Galaktogen
  • Oziq-ovqat texnologiyalari ta’lim yo’nalishi sirtqi




    Download 1,57 Mb.
    bet10/12
    Sana07.10.2024
    Hajmi1,57 Mb.
    #273938
    1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12
    Bog'liq
    Azizjanov Rasulbek

    Tuzilishi

    • Oziqlanish, polisaxaridlarni umumiy energiya manbalaridir. Koʻpgina organizmlar kraxmallarni glyukozaga osongina parchalashi mumkin; ammo, koʻpchilik organizmlar tsellyuloza yoki sellyulozaxitin va arabinoksilanlar kabi boshqa polisaxaridlarni metabolizatsiya qila olmaydi. Ushbu uglevod turlari baʼzi bakteriyalar va protistlar tomonidan metabollanishi mumkin. Kavsh qaytaruvchi hayvonlar va termitlar, masalan, tsellyulozani[6].
    • Ushbu murakkab polisaxaridlar tez hazm boʻlmasa ham, ular odamlar uchun muhim oziq-ovqat elementlari hisoblanadi. Xun tolasi deb ataladigan bu uglevodlar hazm qilishni yaxshilaydi. Xun tolasining asosiy taʼsiri, oshqozon-ichak trakti tarkibidagi moddalar tabiatni oʻzgartirish va boshqa kimyoviy moddalarning soʻrilishini taminlashdir[7][8]. Eriydigan tolalar ingichka ichakdagi safro kislotalari bilan bogʻlanadi, bu ularning tanaga kirishini kamaytiradi, bu oʻz navbatida qondagi xolesterin darajasini pasaytiradi[9]. Eriydigan tolalar, shuningdek, shakarning soʻrilishini susaytiradi, ovqatdan keyin shakar reaksiyasini kamaytiradi, qondagi lipidlar darajasini normallashtiradi va yoʻgʻon ichakda fermentlangandan soʻng, keng koʻlamli fiziologik faollikka ega yon mahsulot sifatida qisqa zanjirli yogʻ kislotalarini ishlab chiqaradi. Erimaydigan tolalar diabet xavfini kamaytirish bilan bogʻliq boʻlsada, uni sodir boʻlish mexanizmi nomaʼlum[10].
    • Hali rasmiy ravishda muhim makronutrient sifatida tavsiya etilmagan (2005-yil holatiga koʻra), xun tolasi dieyta uchun muhim deb hisoblanadi, koʻplab rivojlangan mamlakatlarning nazorat organlari tola isteʼmolini oshirishni tavsiya qiladi

    Galaktogen

    • Galaktogen energiya saqlash vazifasini bajaradigan galaktozaning polisaxaridir[20]. Bu polisaxarid faqat koʻpayish uchun xosdir va faqat urgʻochi salyangoz reproduktiv tizimidagi albumin bezida va tuxumlarning perivitellin suyuqligida mavjud. 
    • Galaktogen embrionlari va tugʻilgan chaqaloqlarning rivojlanishi uchun energiya zaxirasi boʻlib xizmat qiladi, oʻsmirlar va kattalarda glikogen bilan almashtiriladi
    • Arabinoksilanlar
    • Arabinoksilanlar oʻsimliklarning birlamchi va ikkilamchi hujayra devorlarida joylashgan va ikkita shakarning koʻpolimerlari, arabinoza va ksiloza. Ular inson salomatligiga ham foydali taʼsir koʻrsatishi mumkin
    • Sellyuloza
    • Oʻsimliklarning tarkibiy qismi asosan sellyulozadan hosil boʻladi. Yogʻoch asosan sellyuloza va lignindan iborat boʻlib, qogʻoz va paxta esa deyarli sof sellyulozadir. Sellyuloza bir-biriga beta-bogʻlanishlar bilan bogʻlangan takroriy glyukozadan iborat polimerdir. Odamlarda va koʻplab hayvonlarda beta-bogʻlanishni buzadigan ferment yoʻq, shuning uchun ular sellyulozani hazm qilmaydi. Termitlar kabi baʼzi hayvonlar ham sellyulozani hazm qilishlari mumkin, chunki ularning ichaklarida fermentga ega bakteriyalar mavjud. Sellyuloza suvda erimaydi. Yod bilan aralashtirilganda rangi oʻzgarmaydi. Gidrolizda u glyukoza hosil qiladi. Bu tabiatdagi eng koʻp uglevod.

    Download 1,57 Mb.
    1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12




    Download 1,57 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Oziq-ovqat texnologiyalari ta’lim yo’nalishi sirtqi

    Download 1,57 Mb.