|
Pedagogika 017, 6-son Bosh muharrirBog'liq 4979 197 2017. 6-sonPEDAGOGIKA
2017, 6-son
32
STATISTIK METOD:
UNING FIZIKANI O‘QITISHDAGI O‘RNI
Rezume. Maqolada statistik metodning fizikaga
kirib kelishi va uning mohiyati, fizikaning rivojlanishida
hamda uni o‘qitishda mazkur metodning o‘rni, fizik
olimlarning bu jarayonlardagi roli haqidagi fikrlar bayon
qilingan.
Tayanch so‘zlar: statistik metod, statistik fizika,
molekular-kinetik nazariya, klassik fizika, zamonaviy
fizika, dinamik va statistik qonuniyatlar.
Abstract. The article contains thoughts on the origin of the statistical
method in physics, its essence, the importance of this method in the
development of physics and its teaching, the role of scientists-physicists in these
processes.
Key words: statistical method, statistical physics, molecular-kinetic theory,
classical physics, modern physics, dynamic and statistical laws.
Резюме. В статье изложены мысли о возникновении статистического
метода в физике, о его сущности, о значении данного метода в развитии
физики и её преподавании, о роли ученых физиков в этих процессах.
Ключевые слова: статистический метод, статистическая физика,
молекулярно-кинетическая теория, классическая физика, современная
физика, динамические и статистические закономерности.
tatistik metodlar fizikaga XIX asrning o‘rtalarida kirib keldi, bu davrga
kelib, ayrim molekular-kinetik g‘oyalar va fikrlar mukammal nazariyalarga aylana
boshlagan edi. Bungacha faqat sotsiologiyada keng ishlatib kelingan statistik
metodlar fizikada o‘lchashdagi xatoliklarni hisoblashdagina qo‘llanilar edi.
Ilmiy tafakkurning buyuk namoyandalari Lomonosov, Bernulli va
boshqalar bu muammoning fizika uchun ahamiyatini ancha oldin tushunishgan
edi, ammo uning mohiyatini fiziklar Klauzius, Maksvell, Bolsman, Gibbs,
Eynshteyn, Smoluxovskiy va boshqalarning molekular-kinetik nazariyaga taalluqli
ishlaridan keyingina tushunib yetishdi. Mazkur olimlarning ishlarida statistik va
|
| |
