|
чи алоҳида тирик мавжудотдир. Болани ривожланишидаBog'liq Maktabgacha tarbiya pedagogikasi (Shoira Shodmonova)чи алоҳида тирик мавжудотдир. Болани ривожланишида
ҳаракат ўзига хос ҳисобланади. Илк ёшдаги бола ҳам
турли ҳаракатларни ташкил этади, бу ҳаракатлар кейин-
чалик шартли рефлекслар, онгли равишда эмас, балки
шартсиз ва шартли қўзғовчиларга жавоб тарзида юз бе
ради.
Илк ёшдаги болада нутқ ҳосил бўлиши ҳамда бола
томонидан ташкил этилаётган ҳаракатлар онгли равиш
да содир бўла бошлаши ва ижтимоий муносабатлар жа
раёнида унинг иштирок этишини боланинг шахе сифа
тида ривожланишининг дастлабки босқичи саналади.
Демак, ривожланиш кишидаги жисмоний, руҳий ва иж
тимоий жараён бўлиб у барча тўғри эгалланган миқдор
www.ziyouz.com kutubxonasi
ва сифат ўзгаришларни ўз ичига олади. Жисмоний ри
вожланиш бўйнинг ўсиши ва вазн, мускул кучининг ор
тиши, сезги
аъзоларининг мукаммаллашиши ҳаракат-
ларни тўғри бошқара билиш ва шунга ўхшашлар билан
боғлиқдир. Руҳий ривожланишда эса киши шахсидаги
психик сифат ва белгиларнинг шакпланиши, эмоционал
(ҳиссий) иродавий, бўлиш жараёнида муҳим ўзгаришлар
юз беради.
Боланинг ижтимоий ривожланиши ижтимоий ҳаётда
катнаша бошлаганда, унинг хулқида, теварак-атрофга
бўлган муносабатида, айниқса, жамоа ишларида қатна-
шишида намоён бўлади.
Боладаги
мана
шундай
жисмоний
ва
руҳий
ўзгаришларнинг юз беришида боланинг ривожланиши,
яъни шахснинг шаклланишида биологик ва ижтимоий
омил етакчи роль ўйнайди.
«Шахе» де ганда муайян жамиятнинг аъзоси тушу-
нилади. Шахе бўлмоғи учун руҳий жиҳатдан тараққий
этган ўз хусусияти ва сифатлари билан бошқалардан
|
| |