|
“PEDAGOGS”
international research journal ISSN
Pdf ko'rish
|
| bet | 213/275 | | Sana | 13.05.2024 | | Hajmi | 30,71 Mb. | | #228485 |
Bog'liq 20-5-PB“PEDAGOGS”
international research journal ISSN:
2181-4027
_SJIF:
4.995
www.pedagoglar.uz
Volume-8, Issue-4, April - 2022
231
Grammatika ( tilning grammatik tuzilishini, yaʼni soʻzlarning shaklga ega
boʻlish qonuniyatlarini, shuningdek, soʻz birikmalari va gaplarni tuzish
qonuniyatlarini oʻrganadigan boʻlimi. Grammatika 2 qismdan — morfologiya va
sintaksisdan iborat. Morfologiyada soʻzning grammatik turkumlari va morfologik
kategoriyalar, soʻz shakllari, sintaksisda esa soʻz shakllarining gap tarkibida oʻzaro
birikish yoʻllari, ran va uning kategoriyalari, gapning tuzilish turlari bayon qilinadi.
Demak, Grammatikada soʻz shakli, grammatik maʼno, grammatik shakl, grammatik
kategoriya, ran va uning kategoriyalari haqidagi tushunchalar markaziy oʻrinni
egallaydi. Tilda oʻzining doimiy ifodalovchisiga ega boʻlgan, soʻz shakli va gapga
xos umumlashgan maʼno grammatik maʼno sanaladi. Maʼlum grammatik maʼnoni
ifodalash uchun xizmat qiladigan moddiy vosita grammatik shakl hisoblanadi.
Grammatik shakllarni grammatik kategoriyani tashkil etgan unsurlar deyish
mumkin. Aslida grammatik shakl deganda, maʼlum grammatik maʼnoning moddiy
tomoni tushuniladi. Grammatik shakl grammatik kategoriyani tashkil etgan
qismlarning bir tomonini — shakliy tomonini ifodalaydi. [5]
NATIJALAR
Bizning ishimizning maqsadi J.K.Rouling ijodiga mansub “Garri Potter va
Alanga kubogi”romanining ingliz tilidan o’zbek tiliga tarjima qilish jarayonida
yuzaga kelgan leksikologik va grammatik o’zgarishlarni tahlil qilish o’ziga xos
nomlarni (antroponimlarni) o’rganishdir. “Garri Potter va mahfiy hujra”romaning
qahramonlar nomini qo’yishning o’ziga xos xususiyatlari va qoliplarini tahlil qilish
va aniqlash muallif niyatini to‘liqroq ochib berish, muallif uslubining o‘ziga xos
xususiyatlarini aniqlash imkonini beradi.Asarda ismlarning ma’nolari, qahramon
nomi va uning xarakter funktsiyalari o'rtasidagi bog’liqlik, shuningdek,
qahramonlarning bir-biriga munosabati o’rganildi. Mazkur maqolada “Garri Potter
va mahfiy hujra” asari tarjimasi jarayonida antroponimlar, toponimlarning,
grammatik va leksikologik til birliklarining tahlili ko’rib o’tildi. Bunda
antroponimlarni,toponimlarnini va matnlardagi sintaktik birliklarning leksikologik
|
| |
