|
Proceedings of Global TechnovationBog'liq 843-Article Text-2655-1-10-20210331 (1)Proceedings of Global Technovation
5
th
International Multidisciplinary Scientific Conference
Hosted from Berlin, Germany
https://conferencepublication.com
March 30
th
2021
212
Pedagogik texnologiya o„z mohiyatiga ko„ra subyektiv xususiyatiga ega, ya‟ni, har bir
pedagog ta‟lim va tarbiya jarayonini o„z imkoniyati, kasbiy mahoratidan kelib chiqib holda
ijodiy tashkil etishi lozim. Qanday shakl, metod va vositalar yordamida tashkil etilishidan
qat‟iy nazar pedagogik texnologiyalar quyidagi natijalarga erishishi kerak:
-pedagogik faoliyat samaradorligini oshirish;
-o„qituvchi va o„quvchilar o„rtasida o„zaro hamkorlikni qaror toptirish;
-o„quvchilar tomonidan o„quv predmetlari bo„yicha puxta bilimlarning egallanishini
ta‟minlashi;
-o„quvchilarda mustaqil, erkin va ijodi fikrlash ko„nikmalarini shakllantirishi;
-o„quvchilarning o„z imkoniyatlarini ro„yobga chiqara olishlari uchun zarur shart-
sharoitlarni yaratish;
Inson imkoniyatlarining yana bir mo„jizaviy tomoni shundan iboratki, har bir kishi nodir
va betakror bo„lishi bilan birga u ijtimoiylikka muxtoj qilib yaratilgan. Yani xatto har bir
qobiliyatli kishi o„z aqliy – amaliy imkoniyatlaridan optimal foydalanganda ham intellektual
imkoniyatlarini faqat – 4-5% ini ishga sola oladi.
Shuning uchun kishilarning qiziqishi, qobiliyatlar yo„nalishi turlicha bo„lib ular
jamoalashganda aqliy imkoniyatlarning foydali ish koeffitsiyenti ko„payadi.
Hozirgi kunda eng ommaviy interfaol ta‟lim metodlari quyidagilar sanaladi. Interfaol
metodlar: “Keys-stadi” (yoki “O„quv keyslari”), “Blist-so„rov”, “Modellashtirish”, “Ijodiy ish”,
“Muammoli ta‟lim” va b.
Interfaol ta‟lim strategiyalari. “Aqliy hujum”, “Bumerang”, “Galereya”, “Zig-zag”,
“Zinama-zina”, “Muzyorar”, “Rotastiya”, “Yumaloqlangan qor” va k. Interfaol ta‟lim metodlari
tarkibidan interfaol ta‟lim strategiyalarini ajratishda guruh ishini tashkil qilishga yondashuv
ma‟lum ma‟noda strategikyondashuvga qiyoslanishiga asoslaniladi. Aslida bu strategiyalar
ham ko„proq jihatdan interfaol ta‟lim metodlariga tegishli bo„lib, ularning orasida boshqa
farqlar yo„q.
“Aqliy hujum” metodi – o„qituvchi o„quvchi egallashi kerak bo„lgan mavzuni oddiydan –
murakkabga tomon bosqichma bosqich loyihalab beradi.
“Tarmoqlar” metodi – o„quvchini mantiqiy fikrlash, umumiy fikr doirasini kengaytirish,
mustaqil ravishda adabiyotlardan foydalanishni o„rgatishga qaratilgan.
“3×4” metodi – o„quvchi-talabalarni erkin fikrlashi, keng doirada turli g‟oyalarni bera
olishi, talim jarayonida yakka, kichik guruh holda tahlil etib, xulosa chiqara olishi, tarif bera
olishiga qaratilgan.
“Blits-o„yin” metodi – harakatlar ketma-ketligini to„g‟ri tashkil etishga, mantiqiy
fikrlashga, o„rganayotgan predmeti asosida ko„p, xilma-xil fikrlardan, malumotlardan
kerakligini tanlab olishni o„rgatishga qaratilgan.
“İntervyu” texnikasi – o„quvchi-talaba savol berish, eshita olish, to„g‟ri javоb berish,
savolni to„g‟ri tuzishni o„rgatishga qaratilgan.
“Bumerang” texnikasi – o„quvchi-talabalarni dars jarayonida, darsdan tashqarida turli
adabiyotlar, matnlar bilan ishlash, o„rganilgan materialni yodida saqlab qolish, so„zlab bera
olish, fikrini erkin holda bayon eta olish hamda bir dars davomida barcha o„quvchini baholay
olishga qaratilgan.
“O„quvchi” treningi – o„quvchi-talabalar bilan individual holda ishlash o„qituvchi va
talaba o„rtasidagi to„siqni yo„q qilish, hamkorlikda ishlash yo„llarini o„rgatishga qaratilgan.
“O„qituvchi shaxsi” treningi – o„qituvchining innovatsion faoliyatini ochib beruvchi
“O„qituvchi shaxsiga qo„yiladigan talabalar” mavzusidagi mustaqil fikrlashga, ijodiy insho
yozish orqali fikrlarni bayon qilishga qaratilgan.
“Muloqot” texnikasi o„qituvchilarni o„quvchilar diqqatini o„ziga jalb etish, dars jarayonida
hamkorlikda faoliyat ko„rsatishga, uni tashkil etishni o„rgatishga qaratilgan.
|
| |
