-chizma. 7.6-chizma

9.1-chizma.
Ko‘pincha, detalning shaklini faqat ko‘rinish yoki qirqim yordamida aniqlash mumkin. Shu sa- babli ham ko‘rinish bilan qirqimni alohida-alohida chizish shart emas. Buning uchun bitta tasvirda ham ko‘rinish, ham qirqimni birlashtirib tasvirlash orqali maqsadga erishish mumkin. 9.1-chizmadagi detal ustdan ko‘rinishda ikkita markaziy simmet- rik o‘qiga ega. Bunday chizmada standartga mu- vofiq qirqimning yarmini ko‘rinishning yarmi bilan birlashtirib tasvirlashga yo‘l qo‘yiladi. Shunday qi- linganda detalning tashqi shakli bilan uning ichki tuzilishini bir vaqtning o‘zida ko‘rsatish mumkin bo‘ladi (9.1-chizma). Shunda sirtdagi teshiklardan orqadagisi to‘g‘ri to‘rtburchak, oldindagisi silindrik ekanligi ham ravshanlashadi.
Ko‘rinishning yarmini qirqimning yarmi bi- lan birlashtirib tasvirlash. 9.2-chizma, a da de- talning ko‘rinishlarida qirqim tatbiq etilmagan. Shu

detalning frontal qirqimi 9.2-chizma, b da ko‘rsatilgan. Endi shu ikkala chizmadan bitta chizma hosil qilish uchun ko‘rinishning yarmi – c va d,

qirqimning yarmi – m va n tomonlar qo‘shib chi- ziladi (9.2-chizma, d). Ustdan ko‘rinishi o‘zgar- tirilmaydi. Ko‘rinishning yarmi bilan qirqimning yarmini birlashtirib tasvirlangan chizmasi hosil bo‘ladi. Bunday chizmalar chorak qirqim tatbiq qilingan chizmalar ham deyiladi. Bunday qir- qimlarda: 1. Ko‘rinish va qirqim birlashtirilgan joy chegaralari detalning simmetriya o‘qi, ya’ni shtrix-punktir chiziq orqali ko‘rsatiladi. 2. Detal- ning ko‘rinish (chap) tomonidagi ichki tuzilishini ko‘rsatuvchi shtrix chiziqlar o‘chirib tashlanadi.

1. 
   Frontal va profil ko‘rinishda qirqim doimo simmetriya o‘qining o‘ng tomonida yoki gori- zontal qirqimda gorizontal simmetriya o‘qining ostida tasvirlanadi.
   

Yarim ko‘rinishni yarim qirqim bilan qo‘shib tasvirlashda, ba’zi o‘lchamlarning strelkalari bir tomonlama qo‘yiladi. Lekin o‘lcham qiymati
to‘liq yoziladi. Masalan, 9.3-chizmadagi ∅ 12 va ^∅ 30 o‘lchamlar. Strelka qo‘yilmagan tomoni o‘tgan bo‘ladi.