|
oqsillargagina o ‘z ta’sirini ko‘rsatadi. M e’daning shilliq pardasi bo‘ylab
Pdf ko'rish
|
| bet | 101/318 | | Sana | 23.05.2024 | | Hajmi | 14,15 Mb. | | #251148 |
Bog'liq G‘ofurov A.T., Fayzullayev S.S. Genetika va evolyutsion ta’limotoqsillargagina o ‘z ta’sirini ko‘rsatadi. M e’daning shilliq pardasi bo‘ylab
harakatlanuvchi xlorid kislotaning vodorod ionlari uni parchalashi
mumkin, lekin uning kirishiga shilliq pardaning baland silindr shaklidagi
170
epitelial hujayralari va qon tomirlaridan teskari y o ‘nalishda harakat
qilayotgan natriy ionlari baryer sifatida qarshilik ko‘ rsatadi.
Odamlar 20 yoshga kirganida m e’da shirasining ajralish miqdori va
undagi saqlanuvchi fermentlar va xlorid kislotaning miqdori ham
kamayadi.
M e’da shirasining tarkibiga turli ozuqali qo‘zg‘atuvchilaming ta’siri.
Odamlarda unchalik katta bo‘lmagan miqdordagi shira doimiy ravishda
ajraladi, lekin kechqurun va ertalab uning sekresiyasi minimal holga
tushadi yoki to‘xtaydi. Bundan tashqari sharoitga, oziqlanish xarakteriga
va inson yoshiga bog‘liq holda shira ajralishining individual ravishdagi
o'zgarishlari ham kuzatiladi.
29-rasm. M e’dada ovqatning hazm qilinishi.
1-me’da, 2-jigar, 3-m e’da osti bezi, 4-ichak, 5-o‘t xaltasi.
U tiniq, rangsiz, kislota muhitli suyuqliq bo‘lib, tarkibida xilma-xil
organik va
anorganik
moddalar uchraydi.
Shiraning,
anopganik
moddalaming kalsiy, kaliy, natriy, magniy, alimuyniy kabi elementlaming,
xlorli, vodorodli, karbonatli va sulfatli tuzlar va xlorid kislota tashkil
qiladi. Organik moddalar esa sut kislota oqsillar, aminokislotalar; pepsin,
ximozin, lipaza, elastoza (jelatinaza), katepsin kabi fermentlardan tashkil
topgandir. Shira tarkibida xlorid kislota medadagi hazm hujayralarida
muhim rol o ‘ynaydi. Jumladan u boshqa organik kislotalar bilan birgalikda
|
| |
