|
bo‘shasha boshlagan paytda yetib keladi. Shuning natijasida muskul
Pdf ko'rish
|
| bet | 212/318 | | Sana | 23.05.2024 | | Hajmi | 14,15 Mb. | | #251148 |
Bog'liq G‘ofurov A.T., Fayzullayev S.S. Genetika va evolyutsion ta’limotbo‘shasha boshlagan paytda yetib keladi. Shuning natijasida muskul
qisqargandan so‘ng t o ia bo‘shashmasdan turib, qayta qisqara boshlaydi,
ana shunda tetanik qisqarish yoki tetanus hosil b oiad i. Muskulning
bunday qisqarishi kimografda yozib olinsa, tishli chiziq hosil boiadi.
Shuning uchun muskulning bunday qisqarishi tishchali tetanus deyiladi.
Muskulga berilayotgan ta’sirot chastotasi sekundiga 25 tadan ham
oshirilsa, navbatdagi ta’sirot muskul qisqarib, bo‘shashmasdan yetib keladi
va muskulni shunday qisqargan holatda qolishga majbur qiladi, silliq
tetanus deb shuni aytiladi. Agarda muskulga nihoyatda tez chastotali
(sekundiga 300 va undan ko‘proq) ta’sirot berilsa, navbatdagi ta’sir
qisqarishning mutloq refrakter fazasiga to‘g ‘ri kelaveradi. Oqibatda
muskul umuman qo‘zg ‘almaydi. N.E.Vvedenskiy muskulning tetanik
qisqarish darajasi va labilligiga bogiiqligini isbotladi. Muskulga optimal
chastota va kuchga ega b oigan ta’sirot berilgandagina uning tetanusi eng
baland b o iib , muskul foydali ishlaydi.
MUSKULLARNING CHO‘ZILUYCHANLIGI,
ELASTIKLIGI VA PLASTIKLIGI
Muskulga muayyan miqdordagi kuch (yuk) bilan ta’sir etsak, u
cho‘ziladi. Chuzilish darajasi yukning miqdoriga b o g iiq boiadi. Muskul
cho‘zilgandan keyin unga ta’sir etgan yukni olib tashlasak, u avvalgi
holatini egallashga intiladi. Muskul biror kuch yordamida cho‘zilgandan
keyin uning dastlabki holatini egallashga intilishiga va m aium darajada
324
egallay olishiga muskul elastikligi deyiladi. Muskul cho'zilgandan keyin
hamma vaqt ham o ‘zining dastlabki holatini to‘la egallay о
Uliayui. iVillsKui
kuchliroq cho‘zilsa, u dastlabki holatiga to‘la qaytmaydi. Oqibatda
|
| |
