|
siyasining ortishi bilan birgalikda kechadi. 0 ‘pka ventilyasiyasining
Pdf ko'rish
|
| bet | 66/318 | | Sana | 23.05.2024 | | Hajmi | 14,15 Mb. | | #251148 |
Bog'liq G‘ofurov A.T., Fayzullayev S.S. Genetika va evolyutsion ta’limotsiyasining ortishi bilan birgalikda kechadi. 0 ‘pka ventilyasiyasining
tezlashishi, karbonat angidrid gazining chiqarilishini ortishi va nihoyat
qondagi vodorod ionlari konsentrasiyasining kamayishi nafas markaz-
larining qo‘zg‘alishini chaqiradi.
Shunday qilib, nafas markazi qon pH ning doimiyligini ta’minlydi.
Kislotalarga boy bo‘lgan g o ‘shtli ovqatlar bilan ovqatlanganda nafas
146
markazlari kuchli qo‘zg ‘aladi, nafas tezlashadi bu esa karbonat angidrid
gazining kuchli ajralishini va qon pH ning doimiyligini saqlaydi.
Karbonat angidrid gazining nafas markazlarini qo‘zg ‘atuvchi ta’siri
chorraha qon aylanishi bo‘yicha hayvonlarda o ‘tkazilgan tajribalarda
ko‘rsatilgan. (Fredrik tajribasi).
Bu tajriba shundan iboratki, narkoz ostidagi itlaming birini uyqu
arteriyasiga ikkinchi itning uyqu atreiyasi ulanadi, tomirlami ulash
tartibiga ko‘ra, har bir itning bosh miyasi qonni boshqa it tanasidan olishi
kerak. Agar bir itga C 0 2 bilan nafas oldirilsa, o ‘pka ventilyasiya shu itda
emas balki boshqa itda tezlashadi. Bu tajriba shuni ko‘rsatdiki, nafas
markazlari uni yuvib o ‘tuvchi qon tarkibida C 0 2 ning ortishi, dastlabkisini
qo‘zg ‘atadi.
Germetik jihatdan yopiq kenglikda nafas olish odamlarda nafas
qisishi (dispnoe), ya’ni nafas oJishning sekinlashishi va chuqurlashishini
chaqirish tajribalarda ko‘rsatilgan.
Olinadigan nafas havosidagi C 0 2 ning miqdori biroz ko'pay-
tirilganida, alveolar havo tarkibida uning miqdori nafas markazlarini
qo‘zg ‘alishi va o ‘pka ventilyasiyasining tezlashishi tufayli juda kam
o ‘zgaradi. Olinadigan nafas havosi tarkibidagi C 0 2 miqdori ko‘pay-
tirilganida, hattoki o ‘pka ventilyasiyasini tezlashtirish ham alveolyar havo
|
| |
