|
Marketing tadqiqotlarining maqsadi, vazifalari va yo‘nalishlari
|
| bet | 114/201 | | Sana | 14.05.2024 | | Hajmi | 4,94 Mb. | | #232599 |
Bog'liq O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Marketing tadqiqotlarining maqsadi, vazifalari va yo‘nalishlari
Marketing tadqiqotining maqsad va vazifalari muammoni aniqlashga, obyektni, jarayonni yoki vaziyatni o‘rganish va tavsiflashga, qonuniyatlarni topishga va bashoratlarni tuzishga qaratilgan.
Marketing tadqiqotlarining maqsadlari xarakteriga qarab, marketing tadqiqotlarining uchta muhim yo‘nalishi mavjud:
izlash tadqiqotlari – muammolar va qilingan taxminlarni (farazlarni)chuqur o‘rganishuchun zarur bo‘lgan ma’lumotlarni to‘plashga qaratilgan tadqiqotlar;
tavsifli tadqiqot – muammolar, vaziyatlar, ob’ektlar va jarayonlarni tavsiflashga qaratilgan tadqiqotlar;
tasodifiy tadqiqotlar – sabablar to‘g‘risidagi gipotezalarni sinash uchun o‘tkazilgan tadqiqotlar.
Marketing tadqiqotlarning yo‘nalishlarini tadqiq qilinadigan ob’yektiga qarab tavsiflash mumkin, misol uchun bozorni, marketing majmuasining alohida elementlarini (tovar, narxi, siljitish, taqsimoti) o‘rganish. Bundan tasgqari, marketing tadqiqotlar tarkibiga marketing faoliyatiga ta’sir etadigan komponentalar boyicha makromuhitni o‘rganish kiradi.
Marketing tadqiqotlarining ayrim turlarini o‘tkazishning odatiy vazifalari, yo‘nalishlari va usullari
Tadqiqot masala-lari
|
Tadqi-qot yo‘nali-shi
|
Amalga oshirish usullari
|
Tashkilotni kengaytirish
chegara-larini
ko‘rsat-ing. Bo-
zor salohiyati
o‘sishining mumkin
bo‘lgan maksimal qiymatlarini aniq-lang
|
Boz-or hajmi
|
Hukumat va matbuot ma’lumotlariga asoslangan tadqiqotlari.
Iste’molchilar xarid qilish odatlarini o‘rganish.Raqobat hajmini aniqlash.
Bozor to‘g‘risida to‘liq ma’lumot olish uchun ma’lum bir bozor ishtirokchilari bilan suxbat o‘tkazish
|
Raqobatbardosh kurash-da o‘z
|
Boz-or ulu-shi
|
Mijozlarning so‘rov natijalarini umumlashtirish. Muayyan hududda faoliyat ko‘rsatadigan har bir kompaniyaning tovar
|
o‘rnini aniqlash
|
|
aylanmasi to‘g‘risidagi ma’lumotlarni o‘rganish. Aylanish qiymatining ba’zi boshqa bilvosita ko‘rsatkichlaridan foydalanish, masalan, faoliyatning ayrim turlari bilan shug‘ullanadigan ishchilar soni. Bozor to‘g‘risida to‘liq ma’lumot olish uchun ma’lum bir bozor
ishtirokchilari bilan suhbatlar o‘tkazish
|
Bozorda marketing
siyosatini aniqlash
|
Bozor dinamikasi
|
Bozorni tavsiflovchi ko‘rsatkichlarni o‘rganish. Raqobat yuritayotgan kompaniyalarning aylanmasidagi o‘zgarishlarni tahlil qilish. Bozorning foydalanuvchilarini, distribyutorlarini va etkazib beruvchilarini so‘rov qilish. Ushbu bozor haqida ma’lumot beradigan soha mutaxassislari bilan suhbatlar
|
Mahsulotni bozorga olib chi-
qishning eng samarali
vositalarini aniqlash
|
Tarqati-sh kanal-lari
|
Mahsulotlarni qayerdan sotib olishlarini va ushbu tarqatish kanalini nima uchun tanlaganliklarini aniqlash uchun foydalanuvchilar / mijozlar o‘rtasida so‘rov o‘tkazish. Xarid qilish hajmini va kimga tovarlarni sotayotganligini aniqlash uchun distribyutorlar bilan suhbat. Distribyutorlar orqali to‘g‘ridan-to‘g‘ri sotish va sotishni aniqlash uchun raqobatdosh kompaniyalar to‘g‘risida ma’lumot olish
|
Ushbu mahsulotni sotib olish to‘g‘risida
qaror qabul qilinganligini
aniqlash (marketing faoli-
yatini kimga yo‘naltirish kerakligini
|
Xarid qilish qarorlari
|
Ularning ushbu brenddan xabardorlik darajasi va unga bo‘lgan munosabatini, shuningdek narx, sifat, mahsulotning mavjudligi va xizmat ko‘rsatish darajasiga bo‘lgan munosabatlarining ustuvorligini aniqlash uchun xaridor va vositachilar o‘rtasida so‘rov o‘tkazish. Narxlarning o‘zgarishi va mahsulotni reklama qilish vositalarining uning sotish hajmiga
ta’sirini monitoring qilish
|
tushunish
uchun)
|
|
|
Raqobatbardosh narxlarni
aniqlash. Ushbu ma’lumotlar ma’lum bo-
zorning daro-
madlilik dara-
jasini aniqlash uchun zarurdir.
|
Narxlar
|
Ro‘yxat narxlari to‘g‘risida ma’lumot (agar e’lon etilsa). Narxlar bo‘yicha chegirmalar taklif qilinganligini aniqlash uchun oxirgi foydalanuvchilar bilan suhbat. Distribyutorlar va yetkazib beruvchilar bilan suhbat. Maxsus tajribalar asosida namoyish zallarida, do‘konlarning peshtaxtalarida, reklama agentliklarida narxlar to‘g‘risida ma’lumot olish
|
Turli yetkazib beruvchilar
ushbu bozorda mahsulotlarni
qanday targ‘ib qilishini va
mahsulotlarning
o‘zlari bozorga qanchalik
yaxshi tanishligini aniqlash
|
Mahsulotni reklama qilish
|
Saytlarni, jurnallarni, televizion va radio dasturlarni, reklama xabarlarini (bannerlar, plakatlar va h.k) ko‘ribchiqishsh, ko‘rgazmalarga tashrif buyurish va h.k. Mijozlar va vositachilardan mahsulot to‘g‘risida ma’lumot olgan joylarni so‘rash. Boshqa kompaniyalarning intervyu yoki hisob-kitob orqali yoki nashrlardan mahsulotni targ‘ib qilish uchun qancha mablag ‘sarflashini aniqlash
|
Marketing tadqiqotlarini olingan va tahlil qilingan ma’lumotlarning xarakteriga qarab ajratish mumkin: miqdoriy tadqiqotlar va sifatli tadqiqotlar; ikkilamchi ma’lumotlarga (tadqiqotishlari) va dastlabki ma’lumotlarga (dala tadqiqotlariga) asoslangan tadqiqotlar.
|
| |
