480
34-bob. TURLI CHASTOTALAR DIAPAZONLARIDA
VA DUNYONING TURLI DAVLATLARIDA SPEKTR
TAQSIMLANISHINING O‘ZIGA XOS XUSUSIYATLARI
34.1. Litsenziyalanmaydigan chastotalar polosasi
Litsenziyalanadigan deyilganda qoidaga ko‘ra, rostlovchiga bu
chastotalar polosasini ishlatgani uchun to‘laydigan foydalanuv-
chilarga (operatorlarga,
tashkilotlarga, kompaniyalarga) “qat’iy
biriktiriladigan” chastotalar polosasi tushuniladi. Litsenziyalan-
maydigan polosalar bepul asosda istalgan foydalanuvchi uchun rux-
sat etiladigan polosalar hisoblanadi. IEEE 802.11a/b/g/n (Wi-Fi)
standartlari, masalan, litsenziyalanmaydigan
polosalarga asoslan-
gan va bunda u bu chastotalar doirasida raqobat qiladigan tex-
nologiyalardan yetarlicha “himoyalangan” bo‘lib qoladi. Bunda
shuni ta’kidlaymizki, “litsenziyalanmaydigan chastotalar”
tushun-
chasi yetarlicha o‘ziga xos va faqat Yevropaning bir necha davlat-
lari va AQSH uchun xarakterlidir. Boshqa davlatlarda esa,
barcha
foydala nishga ruxsat etiladigan chastotalar litsenziyalanadi.
Litsenxiyalanmaydigan
Litsenziyalanmaydigan
Wi-Fi
U-NII
pastki o‘rta
polosali
5150–5350
(802.11a)
U WCS
2305-2320
2345-2360
3,5 GGs diapazoni
3400-3600
MMDS
2500-2690
2700-2900
U-NII/ISM
yuqori polosali
5725–5850
ISM (802.11b/g)
2400-2480
3300-3400
WiMAX boshlang‘ich
formulalari
WiMAX kelajak profillari
Litsenziyalanadigan Litsenziyalanadigan
Litsenziyalanadigan
34.1-rasm. 2GGsdan 6 GGsgacha diapazonda KSU tizimlari
uchun ruxsat etiladigan chastotalar polosasi.
Litsenziyalanmaydigan chastotalar polosasi (qayerda
ularga
ruxsat etilsa) avvalo, KSU xizmatlari uncha katta bo‘magan kom-
paniya-provayderlari uchun o‘ziga tortadi, chunki ular tarmoq-
481
larni qurishda vaqtni va mablag‘ni tejaydi. So‘nggi hisobda, bu
oxirgi foydalanuvchiga xarajatlarni kamaytiradi va keng polosali
ulanishning alternativ simli uzatish
xizmatlariga raqobatbardosh
bo‘lib qoladi.
Litsenziyalanmaydigan spektr ayniqsa AQSHda o‘ziga tortgan,
chunki u yerda 2GGs dan 6GGs gacha diapazondagi litsenziyala-
nadigan chastotalardagi kamchiliklar sinalmoqda. Boshqa tomon-
dan, litsenziyalanadigan chastotalar polosasiga “ega” bo‘lgan
yirik
operatorlar “VIP-sinf” kabi xizmatlarni taqdim etishi mumkin,
shuning uchun ularning xizmatlari ishonchli va sifatli bo‘ladi va
bu ularning raqobatli afzalligini oshirishga xizmat qiladi.
