179
11.2-jadval
2G
2,5G
2,75G
3G
3,5G
3,75G
Pre
4G
4G
• GSM
• cdma
One
• DAMPS
• PDC
•
GPRS
• EDGE
• WCDMA
• UMTS
• FOMA
• TDSCD-
MA
• CDMA
2000
• HSPA
• HSDPA
• HSUPA
• EVDO
Rel.0
• HSPA+
• EVDO
Rev.A,B
•
LTE
•
LTE Ad-
vanced
11.2. 2G avlodidan boshlab sotali aloqa tizimlarining
standartlari
UMTS tarmoqlarining joriy etilishi mobil aloqaning rivojla-
nishida prinsipial yangi bosqich bo‘ldi
va mobil tarmoqlarda
ma’lumotlarni uzatishda maksimal 2,048Mbit/sek gacha tezlik-
ka erishishga imkon berdi. UMTS tizimlarining GSM/GPRS/
EDGE tizimlaridan asosiy farqi 5MGs o‘tkazish polosasiga ega
bo‘lgan keng polosali signallardan (KPS) foydalanilishi bo‘ldi.
UMTS texnologiyasining yana bir
afzalligi signalning yuqori
to‘siqqa bardoshliligi va uning ko‘p nurlilik ta’siriga barqarorli-
gi hisoblanadi. Bundan tashqari, KPSdan foydalanish kanallarini
ajratishning kodli usulini (CDMA) ishlatish imkonini beradi.
CDMA ONE (IS-95) standartining rivojlanishidagi
oraliq bosqich
IS-95b spetsifikatsiyasi bo‘ldi. U 8 tagacha mantiqiy kanallarni bir-
lashtirishga va 14,4*8=115,2kbit/sek nazariy tezlikka erishishga
(real tezlik 64kbit/sek ni tashkil etdi) imkon berdi.
Keyingi qa-
dam
CDMA-2000 loyihasi bo‘ldi, u pirovard natijada IMT-2000
tomonidan 3G tarmoqlariga qo‘yilgan talablarga javob berishi ke-
rak edi. CDMA-2000 standartlari rivojlanishining uchta bosqichi
ko‘zda tutilgan edi: 1X (2,75G darajasida), 3X va SDMA-2000DS
(ingl. Direct Sequence – “to‘g‘ri ketma-ketlik”). So‘nggi bosqich
texnik jihatdan W-CDMAga o‘xshash bo‘lgani uchun bu yuzasidan
ish olib borish to‘xtatildi. CDMA-2000 standartlari oilasi 3G dara-
jasidagi tarmoqlardan to Pre4G darajasidagi tarmoqlargacha oraliq
180
bosqichlardan o‘tib kelmoqda. Lekin hozirgi kunda 3,5G; 3,75G;
3,9G
avlodlari haqida gap ketganida, bizning hududimizda ko‘proq
3GRR (ya’ni UMTS-HSPA-HSPA+ va LTE) texnologiyalari-
ning rivojlanish bosqichlari nazarda tutilmoqda. Shu bois bu yerda
aynan shu texnologiyalar yoritiladi (11.1-rasm) va CDMA-2000
standartlarining evolyutsion bosqichlari
haqida uchinchi avlod tar-
moqlariga bag‘ishlangan 2.4-bobida tahlil qilinadi.
Rel-99
WCDMA
Rel-5
Rel-6
Rel-8
LTE
Rel-10
LTE-A
Rel-7
Rel-8
HSPA
HSPA+