1
Mavzu: Tashqi savdo tarkibini takomillashtirish va diversifikatsiyalash
yo'llari
.
Reja:
I KIRISH
II Asosiy qism
1.1.
Tashqi iqtisodiy faoliyatning iqtisodiyotni rivojlantirishdagi roli va o’rni
1.2.
O’zbekistonning jahon xo’jalik tizimiga integratsiyalashuvida tashqi
iqtisodiy aloqalarning ahamiyati
1.3. Tashqi iqtisodiy faoliyatni tashkil etishning huquqiy va me’yoriy.
III Xulosa va tavsiyalar
IV Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati
2
MUNDARIJA
I KIRISH..................................................................................................................3
II Asosiy qism…………………………………………………………...................6
1.1.
Tashqi iqtisodiy faoliyatning iqtisodiyotni rivojlantirishdagi roli va o’rni
........................................................................................................................6
1.2.
O’zbekistonning jahon xo’jalik tizimiga integratsiyalashuvida tashqi
iqtisodiy aloqalarning ahamiyati.….............................................................12
1.3. Tashqi iqtisodiy faoliyatni tashkil etishning huquqiy va me’yoriy …...….26
III Xulosa va tavsiyalar………………………………………………………….29
IV Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati……………………………………...….30
3
KIRISH
Kurs ishining dolzarbligi. Mustaqillikning dastlabki yillaridan boshlab
tashqi aloqalarni kengaytirish, respublikaning tashqi
iqtisodiy aloqalarini
rivojlantirish va rag’batlantirish maqsadida butun tashqi iqtisodiy faoliyatni
erkinlashtirish uchun huquqiy asoslari yaratib berildi hamda asosiy qonun hujjatlari
qabul qilindi. Prezident Farmonlari va hukumat qarorlari chiqdi. Bular, avvalo,
«Tashqi iqtisodiy faoliyat to’g’risida», «CHet el
investitsiyalari va xorijiy
sarmoyadorlar faoliyatining kafolatlari to’g’risida»gi qonunlar hamda boshqa
qonuniy va me’yoriy hujjatlar bo’lib, ular tashqi iqtisodiy aloqalarni amalga
oshirish, tashqi iqtisodiy faoliyat sohasida xalqaro shartnomalar
tuzish va ularni
bajarish uchun asosiy shart - sharoitni yaratishga imkon berdi.
Bugungi kunda iqtisodiyot tarmoqlarida islohotlarning chuqurlashuvi,
barcha sohalarni qamrab olayotgan erkinlashtirish jarayonlari tashqi iqtisodiy
faoliyat sohasiga yangi talablar qo’ymoqda. Tashqi
iqtisodiy aloqalarning
iqtisodiyot taromqlari hamda mintaqalar ijtimoiy va iqtisodiy taraqqiyoti uchun
ahamiyati borgan sari kuchaymoqda. Biroq, xozirgi davrdagi global iqtisodiyotda
kechayotgan vaziyatlar hamda ijtimoiy va iqtisodiy
hayotdagi jadal taraqqiyot
tezligiga barcha mamlakatlar va ularning mintaqalari ham javob bera olmaydi. Bu
borada har bir mamlakat va uning mintaqalari uchun aniq puxta ishlangan dasturlar
bo’lishi va ularning doimiy monitoringi olib borilishi lozim. Mamlakat tashqi
iqtisodiy aloqalarining rivojlantirish borasida ishlab chiqarilgan maxsulotlarning
sifat, tannarx kabi muhim ko’rsatkichlari ham asosiy omillardan sanaladi.
Prezidentimiz SH.Mirziyoev ta’kidlaganidek Tarmoqlar bo’yicha tannarx o’rtacha
10 foizga qisqartirilgan bo’lsa-da,
kimyo va yengil sanoat, avtomobilsozlik,
qurilish materiallari va boshqa bir qator tarmoqlarning ayrim mahsulotlari
qimmatligi sababli tashqi bozorlarda raqobatdosh bo’la olmayapti.
Ayrim
korxonalar zarar bilan ishlamoqda.”
1
.
1
Ta’kidlash
joizki,
bunday
muammolar
malakatimizning
barcha
mintaqalaridagi ishlab chiqarish korxonalarida yetarli darajada. Xususan bunga
Namangan viloyatining malakat tashqi iqtisodiy aloqalaridag ulushi hamda
4
mintaqaning eksport va import ko’rsatkichlaridagi tafovutlarni misol qilish
mumkin. Respublika umumiy ko’rsatkichiga nisbatan eksport va import amallari
bor-yo’g’i 1-1,2 foizga teng. Mintaqa eksportining 52,5 foizi, importining 50,3
foizi “Uzoq” xorij va Boltiqbo’yi davlatlari bilan amalga oshiriladi. Qolgan qismi
MDH mamlakatlari zimmasiga tushadi. Tashqi iqtisodiy aloqalarining zaifligiga
kichik shahar va qishloq joylarda qulay investitsiya
muhitining tashkil
etilmaganligi ham o’z ta’sirini ko’rsatadi
2
SHundan kelib chiqib qilib, Namangan viloyatining mamlkat tashqi iqtisodiy
aloqalaridagi ishtirokining mintaqaviy hususiyatlarini dolzarb masalalar sarasiga
kiradi.
