|
“JOURNAL OF SCIENCE-INNOVATIVE RESEARCH IN
Pdf ko'rish
|
| bet | 97/352 | | Sana | 23.01.2024 | | Hajmi | 44,19 Mb. | | #143802 |
Bog'liq 46-44-PB
“JOURNAL OF SCIENCE-INNOVATIVE RESEARCH IN
UZBEKISTAN” JURNALI
VOLUME 1, ISSUE 7, 2023. OCTOBER
ResearchBib Impact Factor: 8.654/2023 ISSN 2992-8869
111
ham ta’minlaydi, konseptual-kategorik apparatni shakllantiradi, mavhum fikrlash,
xotira va tasavvurni rivojlantiradi. So‘nggi yillarda, afsuski, o‘quvchilar rus tili
darslarida qiziqishning keskin pasayishi, bolalarning til ko‘nikmalarini kengaytirish,
savodxonlik va nutq madaniyatini oshirishga bo‘lgan istagi yo‘q. Hozirgi kunda
barcha o‘qituvchilarni qiziqtiradigan eng muhim muammo — rus tili darsining
o‘quvchilarning asosiy ta’lim va tarbiya shakli sifatida samaradorligini oshirishdir.
Xuddi shu shaklda o‘tkazilgan darslar o‘quvchini charchatadi.
O‘quvchi va o‘qituvchi uchun darslarning monoton ekanligi o‘quv faoliyatining
samaradorligini pasaytiradi. Ta’lim berishga majbur qilmang, balki qiziqish
uyg’oting, o‘quvchida doimiy bilim olish istagini paydo qilish o‘qituvchining
vazifasidir. Yosh o‘quvchi o‘ziga xos yosh xususiyatlariga ega: beqaror e’tibor,
vizual-majoziy fikrlashning ustunligi, vosita faolligini oshirish, o‘yin faoliyatiga
bo‘lgan intilish, bilimlarning xilma-xilligi. Bularning barchasi o‘qituvchining ishini
murakkablashtiradi. Dars davomida bolalarning e’tiborini saqlab qolish uchun faol
va qiziqarli fikrlash faoliyatini tashkil etish zarur. An’anaviy ta’lim usullari har doim
ham barcha talabalar tomonidan materialning assimilyatsiyasini ta’minlay
olmaganligi sababli, darslarda o‘quv faoliyatini mohirona tashkil etish kerak bo‘ladi.
Ushbu faoliyatni shakllantirish uchun sharoit yaratish uchun bilim motivatsiyasini
shakllantirish kerak. O‘qituvchilarga darslarni tayyorlash va o‘tkazishga ijodiy
yondashish bolalarga nisbatan ko‘p narsani ijobiy o‘zgartirishi mumkin.
O‘quvchilarni faollashtirish, qiziqishni rivojlantirish, ularni bilimga ega bo‘lishga
undash uchun o‘qituvchi ishni va darslarning boshqa shakllarini — ularning qiziqarli
navlarini amaliyotga joriy etishi va natijada mualliflik-noan’anaviy darslarni
yaratishi kerak. Rus tili o‘qituvchisi faqat dars uchun rasmiy talablar bilan
boshqarilishi mumkin emas. Uslubiy faoliyatini takomillashtirish uchun o‘qituvchi
rus tili darslarining an’anaviy va noan’anaviy shakllarini, ularning tipologiyasini,
ta’lim tizimida darslarning o‘ziga xos xususiyatlarini bilishi kerak.
Dars-o‘quvchilar o‘rganilayotgan materiallarni (bilim, ko‘nikma, dunyoqarash va
axloqiy-estetik g’oyalar) o‘zlashtirish maqsadida ta’limni tashkil etish shakli.
Asosiy didaktik maqsadga ko‘ra, bunday darslar quyidagicha ajratiladi:
—yangi materiallar bilan tanishish darsi;
—o‘rganilganlarni mustahkamlash darsi;
—bilim va ko‘nikmalarni qo‘llash darsi;
—umumlashtirish va bilimlarni tizimlashtirish darsi;
|
| |
