sada xalqdan chiqqan oddiy qizning beg'ubor muhabbati, sevgisiga
sadoqati shoirona ko‘tarinki ruhda aks ettirilgan. Pyesaning qim -
m ati shundadir.
Ketxenning pokdom on, beg'ubor, m a’naviy
barkam ol qiz tarzida nam oyon bo'lishi Kleyst ijodining xalqchil-
ligidan dalolat beradi.
Kleyst «Geylbronlik Ketxen» pyesasida «shekspirona» bean-
doza shaklga m urojaat etdi. Ajoyib shoir Kleyst ham ingliz dram a-
turgi kabi pyesa m atnining uchdan bir qismini nasriy shaklda
yozgan. U nda ishtirokchilar soni ko‘p b o ‘lib, voqealar o ‘rni tez-tez
alm ashib turadi, m uallif hayotni keng ko‘lamda aks ettirish, jonli
tarixiy, ijtimoiy tasvirni chizishga intiladi. Shu m a’noda m azkur
asar nem is rom antik dramaturgiyasining kelajak rivojiga yo‘l ochib
berdi.
«Geylbronlik Ketxen» m uallif tirikligida sahna yuzini ko‘rgan
kam dan-kam pyesalaridan biri bo'lib, u 1810-yili Vena shahar teat
rida qo'yildi.
«Gamburglik shahzoda Fridrix* (1810) asariga XVII asr oxiri-
dagi Prussiya va Shvetsiya urushi davriga oid tarixiy rivoyat asos
qilib olingan. Sevgi va shon-shuhrat gashtini surish ezgu niyati bi
lan yashovchi cho'rtkesar va jo 'sh q in qalbli shahzoda Fridrix dra-
m aga bosh qahram on qilib olingan. U qo'm ondo n buyrug'ini
pisand qilmay, o'zich a jangga kiradi. Shu bois u o'lim ga hukm eti
ladi, aybini tan olgach, avf etiladi.
Kleyst prus davlatchilik g'oyasini ulug'lashni bosh m aqsad qilib
olgan edi. G ap shundaki, davlatchilik g'oyasi Kleyst dram asida
prus monarxiyasi shaklida ifoda etilgan. U nda prus davlatchiligi
ideallashtirilgan holda bu davlatchilik qonunlarida insonparvarlik
tam oyillarini ko'rish ham Kleystning istagi tarzida ifoda etiladi.
Kleystning keng xalqchillik ruhidagi «Sindirilgan ko'za» (1805)
kom ediyasida oddiy insonlam ing axloqiylik fazilatlari zavq-shavq
bilan tarannum etilgan.
N em is dramasi tarixida Kleystning ahamiyati alohidadir. Jahon
teatri repertuaridan hozirga qadar o 'rin olib kelayotgan rom antik
dram alar ijodkori sifatida u butun diqqat-e’tiborini ibratom uz qah
ram onlar obrazini yaratish, inson m a’naviy hayotining ichki nozik
qirralarini ochishga qaratgan edi.
