barcha nafosatli
qarashlar va nazariyalariga, nafosatli did va his bo'g'inlariga
taalluqlidir.
Nafosatli anglash yoxud ong ijtimoiy hayot in'ikosi bo'lib, jamiyat hayotida muhim
o'rin tutadi, unga har tomonlama ta'sir o'tkazadi. Jamiyat taraqqiyotida biror jabha,
narsa, zarra yo'qki, ular nafosatli did, orzu qarashlardan chetda qolgan bo'lsin.
Nafosatli ong moddiy ishlab chiqarish va ma'naviy boylik yaratishdan oziq
olibgina qolmay, ayni chog'da ularga jumladan, siyosat, axloq-odob, din, falsafa,
fan sohalariga ham bevosita ta'sir o'tkazadi.
Nafosatli anglash ijtimoiy ongning maxsus shakli sifatida nafosatli faoliyat bilan
uzviy bog'liq bo'lib, nafosatli faoliyat jarayonida shakllanadi va qaror topadi.
Nafosatli ong aslida nafosatli faoliyat mahsulidir.
Nafosatli ong badiiy ong bilan chambarchas bog'liq.
Ular bir-biriga yaqin
tushunchalar bo'lsada, aynan bir ma'noni anglatmaydi. Nafosatli ong voqyelikni
butun borlig'icha idrok etib, qayta ishlash jarayonida vujudga kelsa, badiiy ong
san'atni yaratish va idrok etish jarayonida namoyon bo'ladi. Badiiy ong badiiy
asarlar tizimida ifodalansa, nafosatli ongning aks etish ko'lami ancha keng bo'lib, u
odamlarning
mehnat faoliyatida, uning natijalarida, moddiy va ma'naviy
qadriyatlarda o'z ifodasini topadi.
Nafosatli ongning ijtimoiy ong shakli sifatidagi ko'rinishidan yakka odam
nafosatli ongi ko'rinishi farq qiladi. Yakka odam nafosatli ongi-aniq bir shahs ongi,
ma'naviy dunyosining bir qismi bo'lib, keng ma'noda u ham ijtimoiy mazmun kasb
etadi, ya'ni ijtimoiy hayot jarayonida shakllanib, rivojlanib, jamiyat mahsuliga
aylanadi.
Nafosatli ongning turg'un va uyg'un qismlari – bular
nafosatli hislar,
