25
-
og‘ir mexanik tarkibli tuproqlarda – 2,68-2,85 g/sm
3
ni
tashkil qiladi.
Tuproqning hajmiy og‘irligi (zichligi)
quyidagi tartibda
aniqlanadi:
Dala sharoitida maxsus shurf (o‘ra) qaziladi (1.4-rasm).
Maxsus xalqachalar yordamida o‘ra
devorining genetik
gorizontlaridan (yoki har 10 sm qatlamidan)
tuproq tuzilmasini
buzmasdan namunalar olinadi. Namunalar laboratoriya sharoitida
maxsus o‘rganiladi.
Tuproq turlarining solishtirma nisbiy og‘irliklari
bir-biridan
uncha katta farq qilmaydi va ular odatda 2,4 g/sm
3
dan 2,7-2,8 g/
sm
3
gacha oraliqda yotadi.
1.4- rasm. Shurf (o‘ra)dan tuproq namunasini olish.
26
Tuproqning solishtirma hajmiy og‘irligi (D)
quyidagi
tengliklar yordamida aniqlanadi:
𝑫 =
𝑩−𝑪
𝑽
