128
11.3. Yo„l belgilari va ularni o„rnatishga qo„yilgan talablar
Avtomobil yo„llarida va shahar ko„chalarida yo„l belgilarini o„rnatish GOST
23457-86, ularning o„lchamlari esa GOST 10807-78 talablariga javob berishi
kerak. Avtomobil yo„llarida yo„l belgilari quyidagi ketma-ketlikda o„rnatilishi
kerak: ko„rsatuvchi (axborot-ko„rsatuvchi); imtiyoz; servis va tablichkalar;
ogohlantiruvchi; buyuruvchi; ta‟qiqlovchi.
O„rnatiladigan yo„l belgilarining
umumiy soni
yo„lda iloji boricha kam
bo„lishi kerak. Har bir o„rnatilayotgan ogohlantiruvchi yoki
ta‟qiqlovchi
yo„l
belgilari asoslangan bo„lishi shart va yo„l sharoiti yomonlashganligi oqibatida
ko„rilgan majburiy chora deb tushunilishi kerak. Shuning uchun ogohlantiruvchi va
ta‟qiqlovchi belgilar ko„pchilik hollarda vaqtincha o„rnatilib, ma‟lum yo„l sharoiti
yaxshilangandan so„ng olib tashlanishi kerak. Shuningdek, mavsumga qarab
o„rnatiladigan yo„l belgilarini ham vaqt o„tishi bilan tezda olib tashlash kerak.
Yo„l belgilarini shunday o„rnatish kerakki, ularni kunning yorug‟ vaqtida
ko„rish masofasi 150 m dan kam bo„lmasligi kerak. Haydovchiga u yoki bu
uchastkada o„rnatilgan belgini ko„rish masofasining qiymati shu uchastkadagi
tezlikning ikki barobariga yoki undan katta qiymatiga teng bo„lishi kerak. Bu
holatda yangi qurilayotgan yo„llar uchun tezlik hisobiy tezlikdan 70 % olinsa,
foydalanayotgan yo„llarda esa transport vositalarining 85 % tezligidan
oshmaydigan tezlik qabul qilinadi.
Ba‟zi hollarda o„rnatiladigan belgi bilan xavfli uchastka orasidagi masofa
aniqlanishi kerak bo„lgan vaqtda u quyidagi sxemaga 11.1-rasm va formulaga
asosan aniqlanishi mumkin.
Agar
2
V
=0 bo„lsa (to„liq to„xtash talab qilinsa), uchastkadagi tez yuruvchi
avtomobillarning tezligiga qarab «
l
» formulaga asosan quyidagi 11.1-jadvalda
ko„rsatilgan qiymatlarda o„zgaradi.
129
11.1-jadval
Tez yuruvchi avtomobillarning o„rtacha tezligi
r
o'
V
km/soat
120
100
80
60
40
l
m
254
200
147
99
56
Хавфли участка
11.1-rasm. Xavfli uchastkadan oldin qo„yiladigan yo„l belgisi
masofasini aniqlash sxemasi
l
- belgidan xavfli uchastkagacha bo„lgan masofa (m);
r
o'
V
- belgigacha
avtomobillarning o„rtacha tezligi (km/soat);
1
V
- haydovchining “
P
t
” reaktsiya
vaqtida
P
l
masofa o„tgandan keyingi tezligi (km/soat);
C
l
- xavfli uchastkagacha
sekinlashish masofasi (m);
2
V
- xavfli uchastka oldidagi tezlik (km/soat).
)
24
,
1
0112
,
0
(
8
,
25
2
)
2
9
,
0
(
r
o'
66
,
0
ур
V
V
ур
V
V
l
Yo„l xo„jaligi xodimlari yo„l belgilarini muntazam ravishda tozalab
turishlari va ko„rish uchun xalal berayotgan daraxt butalarini kesib turishlari kerak.
Ketma-ket joylashtirilgan yo„l belgilari aholi yashamaydigan yo„l uchastkalarida
50 m va aholi yashaydigan joylarda esa 25 m dan kam bo„lmagan masofada
o„rnatilishi lozim 11.2-rasm. Bunga chorrahalarda o„rnatiladigan yo„l belgilari
kirmaydi.
t
p
V
o„r
V
o„r
V
1
V
2
l
l
c
l
p
l
0
xavfli uchastka
|
