• Tuyinish koeffitsienti (TK).
  • Gil-tuproq (alyuminat) moduli




    Download 6,08 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet60/154
    Sana06.12.2023
    Hajmi6,08 Mb.
    #112727
    1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   154
    Bog'liq
    Qurilish materiallari texnologiyasi

    Gil-tuproq (alyuminat) moduli r alyuminiy oksid miqdorining temir oksid 
    miqdoriga nisbatini ifodalaydi: 
    3
    2
    3
    2
    %
    %
    O
    Fe
    O
    Al



    klinkerdagi uch kalsiy alyuminatning temir oksid bor birikmalarga nisbatini 
    ifodalaydi. 
    Gil tuproq modul qiymati oddiy portlandsementlar uchun 1…3. Silikat modul 
    katta qiymatga ega bo‘lganda ham xom ashyo aralashmasini qovushtirib pishirish 
    qiyinlashadi. Hosil bo‘lgan sement sekin tishlashadi va sekin qotadi, biroq 
    keyinchalik uning mustahkamligi yuqori bo‘ladi. Alyuminat moduli kichik qiymatga 
    ega bo‘lganda portlandsementlar mineralashgan tuzlar ta’siriga chidamli bo‘ladi. 

    katta qiymatga ega bo‘lganda esa sementlar tez tishlashadi va qotadi, ammo 
    oxirgi mustahkamlik ko‘rsatgichi past bo‘ladi. 
    Silikat modul katta bo‘lsa, klinkerda C
    3
    A va C
    4
    AF kam, ammo C
    3
    S va C
    2
    S
    ko‘p, gil-tuproq modul katta bo‘lsa, klinkerda C
    3
    A juda ko‘p, biroq C
    4
    AF kam 
    bo‘ladi.
    Tuyinish koeffitsienti (TK). Rus olimlari V.A.Kind va V.N.Yung tomonidan 
    aniqlangan tuyinish koeffitsienti portlandsement klinker meneralogik tarkibining eng 
    muhim xarakteristikasidir. Klinker minerallari orasida uch kalsiy silikat eng muhim 
    mineral hisoblanadi, Portlandsement xossalari ko‘p jihatdan ana shu silikatning 


    176 
    protsent miqdoriga bog‘liq. Shu bilan birga, klinker tarkibida uch kalsiy silikat olish 
    texnologik jixatdan juda murakkab. Qolgan uch tur silikat osongina hosil bo‘ladi. 
    Shu narsa ma’lumki, ohak keragidan ko‘p bo‘lsa C
    2
    S, C
    3
    A va C
    4
    AF ning hosil 
    bo‘lish jarayoni (shuningdek, CaO bilan CO

    o‘zaro ta’sir etishi tufayli CaSO
    4
    ning 
    ham) uch kalsiy silikat faqat ancha yuqori (1300°C dan ko‘p) temperaturada va 
    kuydirilayotgan aralashmada suyuq faza bo‘lgandagina ikki kalsiy silikatning ohak 
    bilan tuyinishi hisobiga hosil bo‘ladi. 
    Shunday qilib portlandsement klinkerini ishlab chiqarishda 2CaO

    Download 6,08 Mb.
    1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   154




    Download 6,08 Mb.
    Pdf ko'rish