Sohaga oid ilmiy maqolalardan biriga taqriz yozish Ilmiy maqola. Taqriz, uning tuzilishi va xususiyatlari. Maqola va uning turlari

Download 366,38 Kb. Pdf ko'rish
bet	8/15
Sana	22.01.2024
Hajmi	366,38 Kb.
	#142804

1 ... 4 5 6 7 8 9 10 11 ... 15

Bog'liq
Sohaga oid ilmiy maqolalardan biriga taqriz yozish Ilmiy maqola.

tarixidan”mavzusini
Klaster
usulida
yoritib
berish

Klaster metodi deganda – ta'lim oluvchilarni faollashtiruvchi va
mustaqil fikrlashga undovchi
,
ta'lim jarayonining markazida bo'lgan ta'lim beruvchi va ta’lim oluvchini faol ishtirok etishga
chorlaydi. Ta'lim oluvchi o'qitish jarayoni davomida faol ishtirok etadi. Ushbu jarayonda ta'lim
oluvchilar o'qib-o'rganishni yuqori darajada bo'lishini, egallagan bilimlarni maqsad va
ehtiyojlariga muvofiqlashtirishda tashabbuskorligi va mas'uliyat, qo'llab-quvvatlash amalda
bajarish orqali fikrmulohazalar qilish qobiliyatini rivojlantiradi. O'qitish jarayonida klaster
metodlardan foydalanish o'ziga hos hususiyatga ega. Ta'lim amaliyotida foydalanilayotgan
klaster metodi talabalarning fikrlashini kengaytiradi hamda muammoning to'g'ri yechimini
topishga ijobiy ta'sir ko'rsatadi. Klaster metodi
orqali talabalarning bilim
, ko'nikma,
malakalari
,
ijodkorligini va faolligi nazariy va amaliy mu'ammolarga bo'lgan qarashlari rivojlanadi.
«Klaster» metodini o'tkazish tehnologiyasini amalga oshirishda- Talaba nimani o'ylagan bo'lsa,
shuni qog'ozga yozadi. U o'z fikrlarining sifati to'g'risida o'ylab o'tirmay, ularni shunchaki yozib
boradi. Yozuvining orfografiyasi yoki boshqa jihatlariga e'tibor bermaydi. Belgilangan
vaqt
nihoyasiga yetmaguncha
, yozishdan to'xtamaydi. Agar talaba ma'lum muddat biror-bir g'oyani
o'ylay olmasa, u holda qog'ozga biror narsaning rasmini chiza boshlaydi. Bu harakatni yangi
g'oya tug'ilgunicha davom ettiradi. Ma'lum bir tushuncha doirasida imkon qadar ko'proq yangi
g'oyalarni ilgari surish hamda ular o'rtasidagi o'zaro aloqadorlik va bog'liqlikni ko'rsatishga
harakat qiladi. G'oyalar yig'indisining sifati va ular o'rtasidagi aloqalarni ko'rsatish
cheklanmaydi. «Klaster» metodi puhta o'ylangan strategiya bo'lib, undan ta'lim oluvchilar bilan
yakka tartibda yoki guruh asosida tashkil etiladigan mashg'ulotlar jarayonida amalga oshiriladi.
Klaster inglizcha so'z bo'lib (kluster) – bir butun holatda ma'lum mavzu bo'yicha erkin va ochiq
fikrlashning notekis shaklidni namoyon etadi. Klaster metodini amalga oshirishda yangi
mavzuning asosiy tushunchasi aylanma shaklidagi chizma ichida yoziladi. Masalan yangi mavzu
pedagogik qobiliyatlar bo'lsa talabalar u haqida ko'z oldiga kelgan fikrlarni yozish taklif etiladi.
Bunda talabalar tomonidan yozilgan fikrlar umumlashtirib aytib beriladi. Bu fikrlarni doskada
bo'r yoki plakatda flomasterlar bilan yozish mumkinKlaster so'zi bog'lam ma'nosini anglatadi.
Klasterlarga ajratish nida'vat, anglash va mulohaza qilish bosqichlaridagi fikrlashni
rag'batlantirish uchun qo'llash mumkin. U asosan yangi fikrlarni uyg'otish,mavjud bilimlarga etib
borish strategiyasi bo'lib, muayyan mavzu bo'yicha yangicha fikr yuritishga chorlaydi. Biror
mavzu bo'yicha klasterlar tuzishdan bu mavzuni mukammal o'rganmasdan oldin foydalanish
maqsadga muvofiqdir. Klaster metodi aniq ob'ektga yo'naltirilmagan fikrlash shakli sanaladi.
Undan foydalanish inson miya faoliyatining ishlash tamoyili bilan bog'liq ravishda amalga
oshadi. Ushbu metod muayyan mavzuning talaba tomonidan chuqur hamda puhta
o'zlashtirilguniga qadar fikrlash faoliyatining bir maromda bo'lishini ta'minlashga
hizmat qiladi

Dars mashg'ulotlarda ushbu metod guruh a'zolari tomonidan bildirilayotgan g'oyalarning majmui
tarzida namoyon bo'ladi. Bu esa guruhning har bir a'zosi tomonidan ilgari surilayotgan g'oyalarni
uyg'unlashtirish hamda ular o'rtasidagi aloqalarni topa olish imkoniyatini yaratadi. Muayyan
tushuncha doirasida imkon qadar ko'proq yangi g'oyalarni ilgari surish hamda mazkur g'oyalar
o'rtasidagi o'zaro aloqadorlik va bog'liqlikni ko'rsatishga harakat qiling. G'oyalar yig'indisining

sifati va ular o'rtasidagi aloqalarni ko'rsatishni cheklamang. Mazkur metodni mashg'ulotlarga
quyidagicha qo'llash mumkin:
Mavzu:
"Kompyuter
tuzulishi
va
tarixini
o’rganish”.
Darsning maqsadi: Talabalarda yangi mavzuga aloqador o'tilgan
mavzuni mustahkamlash
,
ko'nikma
hamda
malakalarini
shakllantirish.
Darsni tashkil etish: Yangi mavzuni o'zlashtirishning samaradorligiga erishish uchun o'tilgan
mavzular yuzasidan qisqacha takrorlash mashqlari o'tkaziladi. Uni quyidagicha tashkil etish
mumkin:
Kompyuterlarning
paydo
bo’lish
tarixi
haqida
aytib
bering?
Kompyuter
haqida
nimalarni
bilasiz?
Dunyoga
mashhur
kompyuter
nomini
sanang?
Ularni
ishlab
chiquvchi
firmalar
nomini
aytib
bering?
Komyuterning
oltin
qoidalariga
misol
keltiring?
Undan
qanday
foydalanish
mumkin?
O'tilgan mavzuni takrorlash bilan bo'lajak bakalavr o'qituvchilari ongida yangi mavzuni
o'zlashtirishga zamin hozirlanadi. Bu esa yangi mavzuni o'zlashtirishning samaradorligini
ta'minlaydi. Guruh asosida tashkil etilayotgan mashgulotlarda ushbu metod guruh a'zolari
tomonidan bildirilayotgan g'oyalarning majmui tarzida namoyon bo'ladi. Har bir guruh a'zosi
biror-bir g'oyani
ilgari suradi
, shundan so'ng barcha g'oyalar uyg'unlashtiriladi. Buning uchun
pedagog bo'lajak talaba 3 yoki 4 guruhgabo'ladi. Talabalarga muayyan mavzuni aytadi. Mazkur
mavzuni puhta o'zlashtirgunlariga qadar bosib o'tiladigan yo'lning namunasini keltiradi. Bo'lajak
informatika o'qituvchilari quyidagi
muammolar yuzasidan erkin
, ochiq o'ylash, fikrlash
imkoniyatiga egadirlar: Informatika o'rganadigan asosiy obektlar? U nimaga bog'liq? Bu
masalalar
yoritilgan
plakat
yozuv
tahtasiga
ilib
qo'yiladi.

Download 366,38 Kb.

1 ... 4 5 6 7 8 9 10 11 ... 15

Download 366,38 Kb.

Pdf ko'rish