|
Soyib raupov ijtimoiy siyosatBog'liq 12878 2 0E8D6923AD104C83229DFD8FB5A80FA9DAB7483110.3.Axoli migratsiyasi.
Axoli migratsiyasi— aholining yashash joyini o‘zgartirishi bilan bog‘liq
ko‘chishi. Axoli migratsiyasi aholining muhim muammolaridan biri bo‘lib, unga
kishilarning oddiy mexanik ko‘chish harakati deb emas, balki ijtimoiy-iqtisodiy
xayotning ko‘p tomonlarini qamragan murakkab ijtimoiy jarayon sifatida qaraladi.
Aholi migratsiyasi aholini joylashishi, yerni xo‘jalik jihatdan o‘zlashtirish, ishlab
chiqaruvchi kuchlarni rivojlantirish, irqlar, tillar va xalqparning paydo bo‘lishi va
aralashib ketish jarayonlari bilan bog‘liq. Ishlab chiqarishni joylashtirishdagi
o‘zgarishlar bevosita mehnat resurslarini hududiy qayta taqsimlash extiyojini
keltirib chiqaradi, bunga esa migratsiya yordamida erishiladi.
Yo‘nalishiga ko‘ra tashqi aholi migratsiyasi va ichki aholi migratsiyasi
farqlanadi. Tashqi aholi migratsiyasi mamlakatdan chiqib ketish (muhojirlik), ichki
aholi migratsiyasi esa mamlakat doirasida, viloyat va tumanlararo yashash joyining
o‘zgarishi. Migratsion jarayonlarda ishtirok etuvchilar — migrant (muhojir) lar,
migratsiya oqimi shakllanuvchi hudud — migrantlar chiquvchi, ular borgan hudud
— migrantlar o‘rnashuvchi region deyiladi. Muayyan mamlakatdan boshqa biron-
bir mamlakatga aholining ko‘chib ketish jarayoni emigratsiya, unda ishtirok etganlar
esa emigrantlar deyiladi. Va, aksincha biron bir boshqa mamlakatdan ma’lum
mamlakatga aholining ko‘chib kelishi immigratsiya, unda ishtirok etganlar
immigrantlar (kelgindilar) deyiladi.
1
Aholi migratsiyasi
doimiy
(turar joyni uzil-kesil o‘zgartirish),
vaqtincha
(shartnoma asosida ma’lum muddatga ishga, o‘qishga va boshqa sabablar bilan
mamlakatdagi bir ma’muriy-hududiy birlikdan boshqasiga borish, yoxud xorijga
1 https://qomus.info/encyclopedia/cat-a/aholi-migratsiyasi-uz/
|
| |
