137
majburiy to‘lov va badallarni to‘lab boradi, shakllangan mablag‘lar
hisobidan
pensionerlarga pensiyalar to‘lab boriladi va bu jarayon uzluksiz davom etadi.
Pensiyaning miqdori fuqaroning o‘rtacha oylik ish haqi miqdoriga bog‘liq
bo‘ladi. O‘rtacha ish haqi ishdagi mavjud tanaffuslardan qat’i nazar, fuqaroning
pensiya olish uchun murojaat qilgandan oldingi oxirgi o‘n yillik mehnat faoliyati
davomidagi fuqaro tomonidan tanlangan ketma-ket keluvchi besh yildagi umumiy
ish
haqi hisobidan olinib, tuzatish koeffitsientlari inobatga olingan holda
hisoblangan yig‘indini 60 (5 yildagi oylar soni)ga bo‘lish orqali hisoblab chiqariladi.
Agar fuqaroning ish staji umuman bo‘lmasa yoki 7 yildan kam bo‘lsa, bunday
hollarda ayollarga 60 yoshga va erkaklarga 65 yoshga to‘lganda yoshga doir nafaqa
tayinlanishi mumkin.
Avlodlar birdamligiga asoslangan davlat pensiya ta’minoti bo‘yicha: harbiy
xizmatchilarning, ichki ishlar organlarining boshliqlar va oddiy xodimlar tarkibidan
bo‘lgan shaxslarining, sudyalarning va prokuratura organlari
darajali unvonlarga
(harbiy unvonlarga) ega bo‘lgan xodimlarining pensiya ta’minoti; imtiyozli
shartlardagi pensiyalar; yoshidan qat’i nazar imtiyozli pensiya olish huquqi; umumiy
belgilangan yoshni 1, 5 va 10 yilga qisqartirilgan holda imtiyozli pensiya olish
huquqi; liliputlar va pakanalarga pensiyalar; yoshga doir pensiyalarni muddatidan
oldin
tayinlash; pensiyalarni va ish haqini hisoblab chiqish tartibi; pensiyalarga
ustama haqlar; boshqa davlatlardan ko‘chib kelgan fuqarolarga pensiyalar hisoblab
chiqarish; chet elda ishlangan davr uchun ish haqini hisoblab chiqarish; pensiyalarni
qayta hisoblash va to‘lash tartiblari O‘zbekiston Respublikasining 1993 yil 3
sentyabrdagi «Fuqarolarning davlat pensiya ta’minoti to‘g‘risida»gi Qonuni
1
hamda
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2011 yil 8 sentyabrdagi «Davlat
pensiyalarini tayinlash va to‘lash tartibini yanada takomillashtirishga yo‘naltirilgan
normativ-huquqiy hujjatlarni tasdiqlash to‘g‘risida»gi 252-sonli Qarori
2
va boshqa
qonun hujjatlari asosida amalga oshiriladi.
1
https://lex.uz/docs/112314
2
https://lex.uz/docs/1865473
