Soyibjon tillaboyev, akbar zamonov




Download 6,86 Mb.
Pdf ko'rish
bet132/149
Sana21.05.2024
Hajmi6,86 Mb.
#248235
1   ...   128   129   130   131   132   133   134   135   ...   149
Bog'liq
d9ab3e9e-cd07-426e-baf5-8296230174ae

0 ‘zin g izn i sin an g!
0 ‘rta O siyo O lim la r ja m iy a ti — ... 
1 8 70 -yild a — ...
1 8 7 6-yild a — ... 
R u s ta d q iq o tch ila ri — ...
Bu davrda bir qator adabiyot namoyandalari yetishib 
chiqdi. Shulardan biri o‘zbek demokratik shoiri Ubay- 
dulla Solih o‘g‘li Zavqiy bo‘lib, u bitgan satirik she’rlarida hukmdorlar va 
ruhoniylar xatti-harakatlari tanqid qilinadi. Zavqiy erk va ozodlikni taran- 
num etgan she’rlari uchun zindonga tashlandi.
Sharq adabiyoti uchun an’anaviy bo‘lgan janr 
she’riy at edi. Turkistonda she’riy atning shakl va maz- 
muni bir-biridan farqlanuvchi va ba’zan bir-biriga zid 
bo‘lgan so‘fiylik va tanqidiy-realistik oqim mavjud 
edi. Shoirlar va yozuvchilar o‘z ijodlarida xalq dar- 
dini, davming dolzarb muammolarini aks ettirishga 
harakat qilganlar. Ular orasida 
M uqim iy, F urqat, Z a v ­
qiy, sh o ira A n b a r otin, A v a z O ‘tar o ‘g ‘li, A h m a d D o ­
nish
va boshqalaming ijodini alohida ajratib ko‘rsatish 
mumkin. She’rlaridagi haqqoniylik va samimiylik 
ulami mashhur xalq shoirlariga aylantirdi.
-fc 
— 
-------- ■ ■ 139
M uqimiy
A d a b iy o t


Muhammad Aminxo‘ja Muqimiy Qo‘qon shahrida tug‘ilgan. U «Say- 
lov», «Tanobchilar», «Hapalak qishlog‘i ahlining xonga arzi» va boshqa 
satirik asarlar, «Qo‘qondan Farg‘onagacha», «Qo‘qondan Isfaragacha» kabi 
ilk sayohatnomalaming muallifidir.
Anbar otin ham Zavqiy kabi erksevar va hurfikr she’rlari bilan shuhrat 
topdi. Shoira Qo‘qon shahrida yashab, ayollaming jamiyat va oiladagi haq- 
huquqsiz ahvoli to‘g ‘risida achchiq haqiqatlami qalamga oldi. Ayollar- 
ning erkinligi va teng huquqli bo‘lishi uchun kurashga da’vat etgani uchun 
shahardagi mutaassib kayfiyatdagi kuchlar tomonidan kaltaklandi va ko‘p 
o ‘tmay hayotdan kocz yumdi. 0 ‘zbek shoirlarining she’rlari keng xalq 
ommasi yuragiga yo‘l topdi. Ularning she’rlari asosida ko‘plab qo‘shiqlar 
yaratildi.
XX 
asr boshlarida o ‘zbek adabiyotida yangi janrlar paydo bo‘ldi. Nasrda 
yaratilgan asarlar ham dunyo yuzini ko‘rdi. Ayniqsa, jadid adabiyoti rivojlan- 
di. Bu adabiyot mazmunida mamlakatdagi og‘ir sharoit va mustamlakachilik 
tizimi illatlari qoralandi.

Download 6,86 Mb.
1   ...   128   129   130   131   132   133   134   135   ...   149




Download 6,86 Mb.
Pdf ko'rish