Hərbi gəmilər b.e.ə. bir neçə min il mövcud olmuşdur. İlk hərbi gəmilər b.e.ə. IX—VIII əsrlərdə
tikilməyə başlamışdır. Onlar avarlı və yelkənli gəmilər idi. Belə gəmilərdən
taran silahı kimi istifadə edirdilər. Daha sonralar gəmilərin bortlarına toplar
yeıiəşdirməyə başladılar. XIX əsrdə hərbi gəmiləri poladla zirehləməyə
başladılar. XX əsrin hərbi gəmiləri tam metaldan hazırlanır və iri kalibrli
artilleriya ilə təchiz olunurdular. Müasir hərbi gəmilər radarlarla, iri kalibrli
bütün silah növləri və aviasiya ilə təmin edilirlər.
Qədimdə hərbi gəmilərin qalera (2-3 dorlu avarlı gəmi), freqat
(üç dorlu yelkənli gəmi), korvet (köməkçi işlər və kəşfiyyət üçün
nəzərdə tutulmuş yelkənli gəmi, xətt və linkorlar kimi növləri istifadə
edilirdi.
Müasir hərbi gəmilərə kreyser (qalan donanmadan asılı olmadan
fəaliyyət göstərən gəmi), qayıqəleyhinə (sualtı qayıqları məhv etmək
üçün nəzərdə tutulan), esmines (eskadra mina gəmisi), aviasiyadaşıyan,
gəmi arsenal (hərəkətli raket kompleksi-bu gəmilərin üstün cəhəti
radarların ekranlarında görünməmələridir). vertolyotdaşıyan, sualtı qayıq və s. aiddir.
Köməkçi gəmilərə ikinci dərəcəli işləri görən gəmilər aiddir. Köməkçi gəmilər yük və
sərnişin daşımır, döyüşlərdə iştirak etmir, lakin bir sıra vacib işləri yerinə yetirirlər. Belə
gəmilərə buzqıranlar, yedək gəmiləri, yanğın söndürənlər, xilasedicilər, losman gəmiləri,
torpaqsoranlar, batiskaflar, idman gəmiləri və s. aiddir.
İstifadə edilən enerji mənbəyinə görə gəmilər aşağıdakı kimi təsnif olunurlar: avarlı,
yelkənli, buxar dartqılı (paroxod), daxili yanma mühərrikli (teploxod), turbin mühərrikli
(turboxod), nüvə reaktorlu (atomoxod), qaz - turbin mühərrikli (qazoturboxod), günəş enerjisi
ilə işləyən gəmilər.
Avarlt gəmilərə kürəklər vasitəsilə hərəkətə gətirilən gəmilər aiddir. Avarlı gəmilər su
nəqliyyatının ən qədim hərəkət tərkibləridir.
Yelkənli gəmilərdə yelkənlərə təsir edən külək enerjisində istifadə edilir. Yelkənli gəmilər
su nəqliyyatı tarixində çox böyük bir dövrü (təxminən 20 əsr) əhatə edir. Onların inkişafında
zirvə XVIII və XIX əsrlər hesab olunur. Bu dövrdə yelkənli gəmilər həm yük, həm sərnişin və həm
də hərbi maşınlar kimi tətbiq edilirdi. Müasir dövrdə yelkənli gəmilər yaxta və yelkənli qayıqlar
kimi istirahət məqsədləri üçün tətbiq edilir.
Beynəlxalq sürətli daşımalarda yelkənli gəmilər səmərə vermədikdəbuxar dartqısı ilə