|
Liman (lat. portus - liman, körpü)Bog'liq VNS-mühazirəLiman (lat. portus - liman, körpü) - dəniz və ya çayların sahilində gəmilərin dayanması
üçün yaradılmış və onlara xidmət üçün xüsusi tikililər kompleksinə: körpülər,
vağzallar, kranlar, anbarlar, terminallar. köməkçi nəqliyyat və s. malik yerlərdir.
Limanda gəmilərin dayanması, sərnişinlərin minib - düşməsi, yüklərin yüklənib -
boşaldılması, yanacaq doldurulması və s. iiçün bir neçə körpü ola bilər.
Limanların dəniz, çay, sərnişin, ticarət, balıqçı və s. növləri vardır. Sərnişinlərə
xidmət üçün dəniz və çay vağzallarından istifadə edirlər. Gəmilərə texniki qulluq və
təmir üçün quru və üzən doklar mövcuddur. Beyn əlxalq limanlarda infeksiyanın
yayılmasının qarşısmı almaq məqsədilə gəlmiş gəmiləri təcrid ctmək üçün xüsusi yerlər
də nəzərdə tutulur.
Limanlar, adətən, akvatoriyası sahilin təbii çıxıntıları və ya süni qoruyucu
qurğularla dalğalardan mühafızə olunmuş buxtalarda salınır. Limanlar həmçinin
çayların mənsəblərində çayağzı deyilən yerlərdə salınırlar. Limana giriş, adətən,
mayaklarla qeyd edilir.
Hərbi gəmilər üçün olan limanlar hərbi - dəniz bazaları adlanır.
Dünyanın ən iri limanları Şanxay, Rotterdam və Sinqapur limanlarıdır.
Sahildə limanların gəmilər dayanan yerləri
körpülər adlanır.
Pirs (ingil. piers, «pier» - dirək, sütun, körpü sözünün cəm
şəklidir) sututarın (çay, göl, dəniz, okean və s.) akvato-
riyasına çıxan və müxtəlif təyinat daşıyan hidrotexniki
qurğulardır.
Dəniz limanları istis-
mar xüsusiyyətlərinə görə
universal
və
xüsusiləşdirilmiş olurlar. Ümumi təyinatlı limanlar
sərnişin gəmiləri də daxil olmaqla bütün gəmiləri
qəbul edir və bütün yükləri ümumi körpülərdə emal
edirlər. Xüsusiləşdirilmiş limanlar isə müəyyən qrup
və ya konkret yüklərin (kömür, filiz. meşə. neft,
sement və s.) emalı üçün tikilir və böyük yük dövriyyəsi olduqda güclü boşaldıb -
yiikləmə avadanlığı ilə təmin olunurlar.
|
| |