• Duracaq tormoz istemi
  • Köməkçi tormoz sistemi(
  • T texniki kolleci




    Download 4,76 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet40/102
    Sana09.12.2023
    Hajmi4,76 Mb.
    #114579
    TuriMühazirə
    1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   102
    Bog'liq
    NV-konstruksiyası-və-nəzəriyyəsi

    Ehtiyat tormoz sistemi-işçi tormoz sistemi imtina etdikdə istifadə edilməlidir. Onun
    effektivliyi işçi tormoz sistemindən az ola bilər.Avt-bildə xüsusi avtonom ehtiyat tormoz
    sistemi olmadıqda,onun funksiyasını işçi tormoz sisteminin saz hissəsi və ya duracaq 
    tormozu yerinə yetirə bilər. Ehtiyat tormoz sisteminə qoyulan vacib tələblərdən biri 
    izləmə təsirinin, pedaldakı qüvvə ilə təkərlərdəki tormoz momenti arasında
    mütənasibliyin olmasıdır.Tələbə görə minik avt-llərinin əksəriyyətindəki duracaq 
    tormozu ehtiyat tormozu kimi istifadə edilə bilməz. Qoşqularda ehtiyat tormoz 
    sisteminin olması tələb olunmur.
    Duracaq tormoz istemi,-sürücünün əli ilə lingin köməyi ilə isə salınır.Bəzən duracaq
    tormozu müəyyən quymətli yoxuçda avt-bili və qoçqunu(yarımqoşqunu) məhdudiyyətsiz 
    uzun müddət ərzində(tam yüklənmiş avt-bili 25%-dən az olmayan yoxuşluqda) 
    saxlamalıdır. Maye və ya hava sızması qorxusu səbəbindən duracaq tormoz 
    mexanizmində, məs, hidravlika və ya pnevmatika istifadə edilməsi mümkün 
    deyil.Müasir avt-llərin duracaq tormoz intiqalı mexaniki,elektrik,pnevmatik və s. ola
    bilər.
    Köməkçi tormoz sistemi(-yavaşıdıcı tormoz) davamlı enişlərdə avt-bilin sürətini
    məhdudlaşdırır və digər tormoz mexanizmlərindən asılı olmayaraq hazırlanır. Nəqliyyat 
    vasitəsi enişdə hərəkət etdikdə tədricən sürətlənir və hərəkət təhlükəsizliyi üçün 


    qorxulu həddə çatır.İşçi tormozdan istifadə edərək sürücü tormozlama aparır. sürəti 
    aşağı salır.Bir qədər sonra avt-bil yenidən sürətlənir və proses təkrarlanır. Davamlı 
    enişlərdə bu şinlərin,tormoz üstüklərinin yeyilməsinə,ən başlıcası isə tormoz 
    mexanizminin temperaturunun artmasına səbəb olur.Tormoz mexanizmlərinin 
    üstlükləri qızdıqda, üstlüyün barabana sürtünmə əmsalı azalır və nəricə olaraq tormoz
    mexanizminin effektivliyi azalır.Qızmış tormoz mexanizmli avt-bilin tormoz
    xüsusiyyətlərinin kəskin pisləşməsi ağır nəticəli yol- nəqliyyat hadisəsinə səbəb ola
    bilər.Köməkçi tormoz sistemi davamlı enişlərdə işçi tormoz sistemindən istifadə
    edilnədən avt-bilin kiçik sabit sürətlə hərəkətini təmin edir.Soyuq işçi tormoz sistemi 
    istənilən anda maksimal effektivliklə tormozlama aparmaq imkanında olmalıdır. Köməkçi 
    tormoz sistemi avt-bilin sürətini sıfıra qədər azalda bilməz. Normativ sənədlərə görə 
    köməkçi tormoz sisteminin effektivliyi 7%-lik 7 km uzunliğunda enişdə avt-bilin sürətini 
    (30 
    -
    +
    5)km/saat həddində saxlamalıdır.Konstruktiv olaraq köməkçi tormoz üç üsulla 
    hazırlanır.mühərrik aerodinamik tormoz da tətbiq olunur.Hər bir tormoz sistemi 
    tormoz mexanizmlərindən və tormoz intiqalından ibarətdir.Tormoz mexanizmləri birbaşa 
    təkərlərdə və ya transmissiyanın fırlanan detallarında yerləşdirilə bilər.İntiqal vasitəsi ilə 
    tormoz mexanizmləri idarə olunur. Əksər tormoz sistemlərində,idarə edilməni 
    yüngülləşdirən,tormoz sisteminin effektivliyini və artıran gücləndiricilər və ya digər 
    quruluşlar yerləşdirilir.Tormoz idarəsinə yüksək tələblər qoyulur,ki,o,avt-bilin aktiv 
    təhlükəsizliyinin təmin olunmasının çox vacibi vasitələrindən biridir.Avtonəqliyyat 
    vasitələrinin tormoz sistemlərinə aid,bir neçə beynəlxalq normativ sənədlər qəbul
    edilib.Onlardan ən vacibi BMT-nin Avropa İqtisadi Komissiyasının 13 saylı Qaydalarıdır. 
    Minik avt-llərrində,kiçik tonnajlı yük avt-llərində və mikroavtobuslarda tormoz 
    sistemlərinin effektivliyini və tormozlanma zamanı dayanıqlığı artıran tormoz 
    gücləndiriciləri və həmçinin digər quruluşlar istifadə edilən əksər avt-llərin tormoz 
    intiqalında tormozların antibloklayıcı sistemi(ABS) olur. 

    Download 4,76 Mb.
    1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   102




    Download 4,76 Mb.
    Pdf ko'rish