• Aytib o’tish kerakki, xromatografiya atamasi
    		•

    Tahlilning instrumental usullari / Darslik




    Download 4,55 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet61/101
    Sana08.01.2024
    Hajmi4,55 Mb.
    #132176
    1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   101
    Bog'liq
    ber burger formulasi

    Xromatografiya – aralashmaning tarkibiy qismlarini statsionar 
    (ko’chmas) faza bilan harakatchan faza orasida taqsimlanishi (ajratilishi) 
    natijasida tadqiq qilinayotgan moddani aniqlashning instrumental usulidir.
    Xromatografiya organik sintezda aralashmaning tarkibiy qismlarini o’zaro 
    ajratishda va yig’ib olishda ayniqsa muhim rol o’ynaydi. Undan tahlil 
    qilinayotgan aralashmaning miqdoriy va sifat tahlilida hamda qaysi modda qanaqa 
    ekanligini aniqlashda (identifikatsiyasida) foydalanilishi ayniqsa muhimdir.
    Aytib o’tish kerakki, xromatografiya atamasi muhokama qilingan 
    aralashmalarni ajratish usulining mohiyatini ochib bermaydi. Gap shundaki, 
    xromatografik metodlar birinchi bo’lib rangli moddalarning aralashmalarini 
    ajratish uchun foydalanilgan. 
    4.2 Xromatografiya usullari klassifikatsiyasi 
    Xromatografiya – bu aralashmadagi moddalarni ozaro aralashmidigan 
    fazalar o’rtasida taqsimlash orqali ajratishning fizik-kimyoviy usulidir (4.3 rasm). 
    Xromatografiyaning bir qator usullari bor (4.4 rasm). Ulardan biz asosiylarini 
    ko’rib chiqamiz. Ko’pincha quyidagi belgilarga qarab klassifikatsiyalanadi. 
    1. 
    Xromatografik jarayonning maqsadiga qarab analitik, noanalitik, 
    preparativ va sanoat xromatografiyasi farqlanadi. 
    - Analitik xromatografiya o’rganilayotgan aralashmalarning sifatiy va miqdoriy 
    tarkibini aniqlash uchun mo’ljallangan. 
    - Noanalitik xromatografiya - xromatografik uskunalardan foydalanish asosida 
    moddalarning fizik-kimyoviy xususiyatlarini o’rganish usulidir. 

    - Preparativ xromatografiyasi laboratoriya sharoitida juda toza tarkibiy 
    qismlarning kichik miqdorini ajratish uchun ishlatiladi. 
    - Sanoat xromatografiyasi toza moddalarni xo’jalikda ishlatish uchun katta 
    miqdorda ajratish maqsadida ishlatiladi. 
    4.2 rasm. Xromatografiyaning turli soxalarda qo’llanilishi 
    2. 
    Fazalarning agregat holatiga qarab. Bunga ko’ra xromatografiyaning 2 
    ta turi farqlanadi: gaz (gaz-adsorbtsion va gaz-suyuqlik) va suyuqlik 
    (suyuqlik-suyuqlik va suyuqlik-adsorbtsion). 

    Download 4,55 Mb.
    1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   101




    Download 4,55 Mb.
    Pdf ko'rish
    Bosh sahifa
    Aloqalar
        Bosh sahifa
    Dərs
    Mühazirə
    Qaydalar
    Referat
    Xülasə
    Yazı


    Tahlilning instrumental usullari / Darslik

    Download 4,55 Mb.
    Pdf ko'rish