Tayyorlash va ularning malakasini oshirishni tashkil etish bosh ilmiy metodik markazi toshkent davlat texnika universiteti huzuridagi




Download 1,73 Mb.
Pdf ko'rish
bet30/50
Sana07.09.2024
Hajmi1,73 Mb.
#270563
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   50
Bog'liq
majmua 2

4.1.
 
Omik kontaktlar xususiyatlari o‘rganish. 
Agar kontaktning volt-amper xarakteristikasi noldan boshlab kuchlanishning 
katta qiymatlariga teng kT largacha (V>>kT) chiziqli xususiyatga ega bo‘lib, tok 
kuchini qarama-qarshi tomonga o‘zgartirilganda chiziqli qonuniyat saqlansa
metall va YAO‘ orasidagi kontakt omik deb hisoblanadi. Ammo, kontaktdagi 
kuchlanish pasayishi yarim o‘tkazgichli material hajmidagi kuchlanishlar 
pasayishidan kam bo‘lsayu, tok-kuchlanish (I-V) xarakteristika shu oralikda 
chiziqli bo‘lmasa ham, kontakt kvazi omik hisobiga kiradi va uning xususiyatlari 
qoniqarli bo‘ladi.(Rasm 19). 


Rasm 1.
Kontaktlar qarshiligini o‘lchashning uch zondli usuli (a), o‘lchangan 
volt-amper xarakteristika (b) 
Omik kontaktga qo‘yiladigan talablar. Omik kontakt quyidagi xususiyatlarga ega 
bo‘lishi shart:
a) katta elektr o‘tkazuvchanlikka,
b) yuqori issiqlik o‘tkazuvchanlikka,
v) mexanik mustahkamlikka. 
Kontaktning solishtirma qarshiligi siljitish kuchlanishi (napryajenie 
smeheniya) nolga teng bo‘lgan hol uchun quyidagi tenglamani qanoatlantirishi 
kerak, 
ρ
ko
= (dV/dI)
V=0
(15)
Odatda solishtirma qarshilikning keskin kamayishi zaryad tashuvchilar 
konsentratsiyasini oshirish orqali kuzatiladi va haroratning kamayishi jarayonida ρ 
ning oshishi kuzatiladi. 
Bir metall yordamida olingan kontaktlarda yuqoridagi talablarni bajarish 
qiyin. Shuning uchun ikki yoki undan ortiq metallar kombinatsiyasi orqali talablar 
bajarilishi mumkin. Bunday kontaktlarda birinchi metall yarim o‘tkazgichli 
materialda malum tip zaryad tashuvchilar mavjud kirishma rolini bajarishi kerak 
(aktiv kontakt) yoki yarim o‘tkazgich bilan nisbatan kamroq elektr 


o‘tkazuvchanlikka ega bo‘lgan holda u bilan ximik bog‘lanish hosil qilishi kerak 
(passiv kontakt).
Bundan tashqari birinchi qatlam materiali mexanik mustahkamlik uchun 
mas’uldir. Kontaktning ikkinchi qatlami yuqori haroratli texnologik jarayonga 
dosh berishi, tashqi muhit ta’siriga uzoq muddatda chidamli va yaxshi elektr va 
issiqlik o‘tkazuvchanlikka ega bo‘lishi shart. Uchinchi qatlam (yoki eng ustki 
qatlam) qalaylash imkonini berishi, fotoelektrik batareyani elementlar asosida 
yig‘ishni osonlashtirishi va QE ketma-ketlik qarshiligi kamaytirish imkonini 
(kontakt kesimini oshirish imkoniyatini) berishi kerak. 

Download 1,73 Mb.
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   50




Download 1,73 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Tayyorlash va ularning malakasini oshirishni tashkil etish bosh ilmiy metodik markazi toshkent davlat texnika universiteti huzuridagi

Download 1,73 Mb.
Pdf ko'rish