Transport sathi protokollari TCP, UDP, RTP

291 
interaktiv audio va video trafiklarni. RTP protokoli foydali yuklama turini 
identifikatsiyasini, paketlar ketma-ketligini raqamlash, vaqt belgisini 
qo‗yish va yetkazishni nazorat qilishni ta‘minlaydi. Protokolda quyidagi 
vazifalar ko‗rib chiqilgan:
- xatolarni aniqlash; 
- axborotni himoyalash; 
- tarmoqda paketni kelish vaqtini nazorat qilish; 
- kodlash sxemasini identifikatsiyalash; 
- yetkazishni nazorat qilish. 
4.3-rasm. TCP/IP protokollar stekining tuzilishi 
RTP protokoli, RTCP (RTP Control Protocol) boshqarish protokoli 
bilan birga ishlaydi. RTCP protokoli VoIP seansi ishtirokchilariga 
boshqarish paketlarini uzatishni ta‘minlaydi. Protokolning asosiy vazifasi 
shundan iboratki, RTP protokoli bilan taqdim etiladigan xizmat ko‗rsatish 
sifati sathi haqida ishtirokchilarni xabardor qiladi. RTCP protokoli 
uzatilgan va yo‗qolgan paketlar soni, kechikish va djitter qiymati haqidagi 
axborotni yig‗adi. 
Turli arxitekturaga ega tarmoqlar orasida paketlarni uzatishni IP 
stekining asosiy protokoli ta‘minlaydi. IP datagrammali protokol 

292 
paketlarni ishonchli uzatishni kafolatlamaydi. Biroq ko‗pgina tarmoqlar 
orqali ma‘lumotlar uzatishda o‗tkazish qobiliyatini oshiradi. 
Shuningdek tarmoq sathida quyidagi protokollar qo‗llaniladi:
- ICMP (Internet Control Message Protocol) boshqarish protokoli, 
xatoliklar va uzatishdagi uzilishlar haqida tarmoq uzellariga axborot 
uzatadi; 
- adreslar muammolarini yechish protokollari: ARP (Address 
Resolution Protocol) tarmoq uzelining fizik adresiga (MAC –stansiya 
adresi) IP adresni o‗zgartiradi; RARP (Reverse Address Resolution 
Protocol) teskari funksiyani bajaradi, ya‘ni MAC adres yordamida IP 
adresni aniqlaydi. 

Download 6,74 Mb.