~ 37 ~
4.
Qadimgi ixtirolar haqida gapiring.
5.
Kashfiyot va ixtironing farqini tushuntiring.
7-MAVZU.RATSIONALIZATORLIK TAKLIFLARI
Reja:
1.
Ratsionalizatorlik taklifi tushunchasi.
2.
Patent hujjatlari va patent axboroti.
Novatorlik va ratsionalizatorlik xususiyatlarini aniqlash - kasbiy
adaptatsiya ya’ni malakali mutaxassis
yetishuvi bilan nihoyasiga
yetadi. Bunda ko`zga tashlanadigan sifat mutaxassisning ijodiy mehnat
qilishidir.
Novatorlik
–ishlab chiqarishda fan-texnikaning eng so`nggi
yutuqlaridan foydalanishga intilish.
Ratsionalizatorlik–
ijodiy mehnat qilish orqali kam mablag` va
kuch sarflagan holda ko`p va sifatli mahsulot chiqarishga kirishish,
shaxsiy takliflari bilan chiqish va boshqalardir.
Ratsionalizatorlik takliflari - bu xalq xo`jaligining
tarmoqlarida
yangi va foydali texnik vazifalarni yechishga, ya’ni
mahsulotning
loyihasini ishlab chiqarish texnologiyasini, foydalanilmayotgan
texnikani yoki materiallarning xossasini o`zgartirishga
qaratilgan
bo`ladi. Ratsionalizatorlik ko`p qirrali muammo bo`lib, ko`proq
iqtisodiy masalalarni hal etishga qaratilgan. Ratsionalizatorlik fikrlar
ma’lum talablarga javob berishi kerak:
birinchidan, texnik yechimga
ega bo`lishi, ikkinchidan, yangilik bo`lishi, uchinchidan foydali bo`lishi
kerak.
Ratsionalizatorlik fikrlar maxsus blankada ariza sifatida beriladi.
Ratsionalizatorlik fikrlar qaysi korxonaga tegishli bo`lsa shu
korxonaning IRJ ga ariza beriladi. Agarda fikrlar boshqa korxonalarga
tegishli bo`lsa vazirlikka beriladi va ro`yxatga olinadi.